انتخاب ماژول ارزیابی انطباق (A، A1، B+C، D1) برای کودها زیر FPR 2019/1009

انتخاب درست ماژول ارزیابی انطباق برای نشان CE در بازار اتحادیهٔ اروپا، مستقیماً به دستهٔ عملکرد محصول (PFC) و دستهٔ مواد سازنده (CMC) محصول شما بستگی دارد. این نقشهٔ راهِ عملی، به زبان ساده توضیح می‌دهد چه زمانی از A (کنترل تولید داخلی)، چه زمانی از A1 (کنترل تولید + آزمون‌های تحت نظارت NB)، چه زمانی از B+C (بررسی نوع توسط NB + انطباق با نوع)، و چه زمانی از D1 (اطمینان از کیفیت فرایند تولید با NB) استفاده کنید—به‌همراه نمونه‌ها، جدول مقایسه و نکات اجرایی برای تیم‌های فنی/قانونی. مبنای حقوقی همهٔ این‌ها پیوست IV مقررهٔ (EU) 2019/1009 است. برای کسب اطلاعات بیشتر CE برای کودهای اتحادیه اروپا (FPR 2019/1009): از الزامات تا برچسب‌گذاری را مطالعه کنید.

خلاصهٔ چهار ماژول و نقش NB

• Module A — کنترل تولید داخلی: تولیدکننده با اتکا به پروندهٔ فنی، انطباق را خوداظهاری می‌کند؛ نهاد اعلان‌شده (NB) دخالت ندارد. مناسب بسیاری از محصولات با CMCهای مشخصِ Annex II و برخی بلِندها.
• Module A1 — کنترل تولید + آزمون‌های تحت نظارت NB: الزامی برای نیترات آمونیوم با نیتروژن بالا و برخی بلِندهای دارای سهم بالای این ماده؛ آزمون‌های چرخهٔ حرارتی، نگهداشت روغن و مقاومت به دتوناسیون هر ۳ ماه، تحت مسئولیت NB اجرا می‌شود.
• Module B+C — بررسی نوع توسط NB + انطباق با نوع: NB طراحی/نمونه را بررسی و گواهی نوع صادر می‌کند (B) و سپس تولیدکننده انطباق تولید با نوع تأییدشده را نشان می‌دهد (C). این مسیر برای محصولات با برخی CMCها (مثلاً عصاره‌های گیاهی، میکروارگانیسم‌ها، پلیمرهای غیرغذاده، مشتقات جانوری و…)، و حتی به‌صورت داوطلبانه برای دیگر CMCهای مجاز، در دسترس است.
• Module D1 — اطمینان از کیفیت فرایند تولید با NB: NB سیستم کیفیت تولیدکننده را ارزیابی/ممیزی می‌کند؛ برای اغلب محصولات قابل‌استفاده است (جز استثنای نیترات آمونیوم با N بالا). برای مواد با خلوص بالا نیز بندهایی در D1 به آزمون‌های خاص ارجاع می‌دهد.

اگر براساس Annex IV نیاز به NB دارید یا داوطلبانه مسیر NBمحور را انتخاب می‌کنید، فهرست NBها در پایگاه رسمی NANDO در دسترس است (دقت کنید همهٔ NBها همهٔ ماژول‌ها/دامنه‌ها را پوشش نمی‌دهند).

منطق انتخاب ماژول بر پایهٔ Annex IV (نسخهٔ تلفیقی ۲۰ نوامبر ۲۰۲۴)

Annex IV—Part I «قابلیت اعمال ماژول‌ها» را بر اساس CMC و PFC روشن می‌کند. عصارهٔ تصمیم‌گیری:

۲.۱) چه زمانی Module A مجاز است؟

• اگر محصول فقط از یک/چند مورد از CMCهای زیر ساخته شده باشد:
  CMC1 مواد بَکر (به‌جز ترکیبات مهارکنندهٔ نیتریفیکاسیون/دنیتریفیکاسیون/اوره‌آز)، CMC4 هضم آنی محصول تازهٔ گیاهی، CMC6 محصولات جانبی صنایع غذایی، CMC8 پلیمرهای غذاده (nutrient polymers)، CMC11 محصولات جانبی طبق دستورالعمل پسماند.
  همچنین بلِندهای PFC7 نیز می‌توانند از A استفاده کنند.

اما A ممنوع است برای:

• نیترات آمونیوم با نیتروژن بالا (PFC 1(C)(I)(a)(i-ii)(A)) و بلِندهای حاوی ≥۲۸٪ N از این منبع؛
• مهارکننده‌ها (PFC 5)؛
• بیواستیملانت‌های گیاهی (PFC 6).

۲.۲) چه زمانی Module A1 الزامی است؟

• برای کود معدنی ماکرومغذی نیترات آمونیوم با N بالا (Straight/Compound) و نیز بلِندهای PFC7 که ≥۲۸٪ N از همین منبع دارند.
• الزامات فنی محصول (آستانه‌های N، پایداری، دتوناسیون، pH و…) در Annex I آمده است؛ برای نمونه آستانه‌های ۲۸٪ و ۳۱٫۵٪ N و آزمون‌های مربوطه تصریح شده‌اند.

۲.۳) چه زمانی Module B+C مجاز/مطلوب است؟

• وقتی محصول فقط از این CMCها تشکیل شده باشد:
  ترکیب مهارکنندهٔ CMC1 (نیتریفیکاسیون/دنیتریفیکاسیون/اوره‌آز)، CMC2 (گیاه/بخش/عصاره)، CMC7 (میکروارگانیسم‌ها)، CMC9 (پلیمرهای غیرغذاده)، CMC10 (محصولات مشتق جانوری) و حتی CMCهای مجاز A (اختیار سازنده)؛
  همچنین برای بلِندهای PFC7 نیز قابل‌استفاده است. اما برای نیترات آمونیوم با N بالا/بلِندهای مرتبط مجاز نیست.

۲.۴) چه زمانی Module D1 مجاز/مطلوب است؟

• عملاً برای تمام محصولات قابل انتخاب است (به‌جز نیترات آمونیوم با N بالا و بلِندهای مرتبط). این مسیر سیستم کیفیت شما را زیر نظر NB می‌برد و برای مواد با خلوص بالا ارجاعاتی به آزمون‌های راستی‌آزمایی دارد.

جدول مقایسهٔ ماژول‌ها (کاربرد، نقش NB، اسناد کلیدی)

ماژول	کِی استفاده می‌شود (نمونهٔ غالب)	نقش NB	اسناد/اقدامات کلیدی
A	CMC1 (غیرمهارکننده)، CMC4، CMC6، CMC8، CMC11؛ بلِندهای PFC7؛ نه برای PFC5/6 و نه برای AN با N بالا	ندارد	پروندهٔ فنی کامل، آزمون‌های قابل اتکا/تکرارپذیر، DoC و الصاق CE
A1	الزامی برای AN با N بالا و بلِند PFC7 دارای ≥۲۸٪ N از همان منبع	دارد (نظارت بر آزمون‌های دوره‌ای)	چرخه‌های حرارتی، آزمون نگهداشت روغن و دتوناسیون هر ۳ ماه تحت مسئولیت NB
B+C	مهارکننده‌ها (CMC1-ترکیب مهارکننده)، CMC2، CMC7، CMC9، CMC10، و حتی داوطلبانه برای CMCهای مجاز A؛ بلِندهای PFC7 (به‌جز AN بالا)	دارد (در B)	گواهی EU Type توسط NB + تولید مطابق نوع (C)
D1	تقریباً همهٔ محصولات (به‌جز AN بالا/بلِند مرتبط)؛ گزینهٔ کیفیت‌محور؛ مفید برای مواد با خلوص بالا	دارد (ممیزی/تأیید سیستم کیفیت)	سیستم کیفیت، ممیزی/پایش، بندهای ویژهٔ مواد با خلوص بالا

یادآوری: اگر ماژول NBمحور باشد، شمارهٔ NB باید کنار CE درج شود (مادهٔ ۱۸).

درخت تصمیم سریع (قدم‌به‌قدم)

1. PFC و CMC را دقیق تعیین کنید. انتخاب ماژول مستقیماً به این دو وابسته است.
2. اگر محصول شما AN با N بالا است یا بلِندی دارید که ≥۲۸٪ N از AN با N بالا می‌گیرد → A1 الزامی است.
3. اگر محصول شما یک مهارکننده (PFC5) یا بیواستیملانت (PFC6) است → A مجاز نیست؛ بین B+C یا D1 انتخاب کنید.
4. اگر محصول شما فقط از CMCهای مجاز A ساخته شده یا یک بلِند PFC7 معمولی است → A مجاز است؛ البته می‌توانید به‌صورت داوطلبانه سراغ B+C یا D1 بروید (دلایل تجاری/کیفی).
5. اگر CMC2/CMC7/CMC9/CMC10 در کار است یا محصول شما به‌لحاظ بازار/ریسک به مهر NB نیاز دارد → B+C یا D1 مناسب‌ترند.
6. NB را از NANDO انتخاب کنید و مطمئن شوید NB برای ماژول/دامنهٔ مربوطه نوتیفای شده است (همهٔ NBها همهٔ ماژول‌ها را پوشش نمی‌دهند).

مثال‌های عملی (برای جهت‌گیری سریع)

• کود ریزمغذی کلاته (PFC 1(C)(II)) با مواد بَکر شیمیاییِ مجاز (CMC1 غیرمهارکننده):
  → A معمولاً کافی است؛ در صورت ترجیح بازاری/ممیزی، B+C یا D1 هم ممکن است.
• بیواستیملانت میکروبی (PFC6) با CMC7:
  → A ممنوع؛ بین B+C (EU Type توسط NB + C) یا D1 یکی را برگزینید.
• مهارکنندهٔ نیتریفیکاسیون (PFC5/CMC1-ترکیب مهارکننده):
  → A ممنوع؛ B+C یا D1.
• بلِند PFC7 از دو EU Fertilising Productِ معمولی (بدون AN بالا):
  → A مجاز (و گزینهٔ داوطلبانهٔ B+C/D1). اگر بلِند ≥۲۸٪ N از AN بالا دارد، A1 الزامی است.
• کود ماکرومغذی معدنی پوشش‌دار (بدون AN بالا) با CMCهای مجاز A:
  → A مجاز است؛ برای کنترل کیفیت پوشش/پایداری رهایش، بعضی سازندگان D1 را انتخاب می‌کنند.

داخل هر ماژول دقیقاً چه می‌گذرد؟

Module A (Self-declaration با پروندهٔ فنی)

• شامل: شرح محصول و PFC، فهرست CMCها و منشأ، فرآیند ساخت، لیبل Annex III، فهرست استانداردهای به‌کاررفته و گزارش آزمون‌ها.
• آزمون‌ها باید قابل اتکا و تکرارپذیر باشند؛ اگر مطابق استانداردهای هماهنگ CEN باشد، از «فرض انطباق» بهره‌مند می‌شوید.

Module A1 (به‌علاوهٔ آزمون‌های دوره‌ای تحت مسئولیت NB)

• هر ۳ ماه، روی نمونهٔ نماینده، چرخه‌های حرارتی و سپس آزمون نگهداشت روغن و دو آزمون مقاومت به دتوناسیون اجرا می‌شود؛ NB مسئول این آزمون‌هاست و گزارش‌ها باید در پروندهٔ فنی باشد.

Module B+C (گواهی نوع توسط NB + تولید مطابق نوع)

• در B، NB طراحی/نمونه را می‌سنجد و گواهی EU Type می‌دهد؛ در C، تولیدکننده نشان می‌دهد تولید سری با نوع تأییدشده همخوان است و CE را می‌چسباند.

Module D1 (سیستم کیفیتِ تولید با پایش NB)

• NB سیستم کیفیت شما را ارزیابی/تأیید و ممیزی دوره‌ای می‌کند؛ بندهای خاصی برای مواد با خلوص بالا و شیوهٔ راستی‌آزمایی به D1 ارجاع می‌دهند.

قاعدهٔ CE: اگر NB درگیر بوده، شمارهٔ NB کنار CE لازم است.

نکات اجرایی و دام‌های رایج

• نادیده‌گرفتن استثناها: برای AN با N بالا و بلِندهای مرتبط، تنها A1 مجاز است—نه A، نه B+C، نه D1.
• انتخاب A برای PFC5 یا PFC6: طبق Annex IV، A برای مهارکننده‌ها و بیواستیملانت‌ها ممنوع است؛ باید B+C یا D1 را برگزینید.
• نادیده‌گرفتن الزامات آزمون/استاندارد: برای روان‌سازی کار با NB و بازرسی بازار، آزمون‌ها را تا حد ممکن با استانداردهای هماهنگ همسو کنید تا «فرض انطباق» بگیرید.
• انتخاب NB نامتناسب: در NANDO بررسی کنید NBِ منتخب دقیقاً برای قانون 2019/1009 و ماژول/دامنهٔ مدنظر نوتیفای شده باشد؛ همهٔ NBها همهٔ ماژول‌ها را پوشش نمی‌دهند.

پرسش‌های پرتکرار ماژول ارزیابی انطباق (A، A1، B+C، D1) برای کودها

• آیا مقام ملی می‌تواند ماژولی سخت‌تر از قانون الزام کند؟ در FAQ رسمی کمیسیون (ویرایش ۱۶ ژوئن ۲۰۲۵) ساختار ماژول‌ها و حدود آن‌ها روشن شده است؛ اصل بر پیروی از Annex IV است و انتخاب D1 به‌عنوان گزینهٔ کیفیت‌محور باید در چارچوب همان Annex IV باشد. (برای جزئیات به بخش‌های ۱۰ و جدول خلاصهٔ ماژول‌ها رجوع کنید.)
• مواد با خلوص بالا: بندهای مرتبط، راستی‌آزمایی‌های مشخص را به Module D1 ارجاع می‌دهند.

جمع‌بندی عملی برای تیم‌های R&D/QA/Regulatory

1. PFC/CMC را قفل کنید و Annex IV—Part I را روی همان‌ها نگاشت کنید.
2. اگر AN با N بالا یا بلِند مرتبط دارید → A1 (با آزمون‌های فصلی تحت مسئولیت NB).
3. اگر PFC5 یا PFC6 هستید → A ممنوع؛ بین B+C یا D1 تصمیم بگیرید.
4. برای سایر CMCهای مجاز A (و اکثر بلِندها) → A کفِ الزام است؛ B+C یا D1 گزینه‌های کیفیت/بازاری‌اند. EUR-Lex+1
5. NB مناسب را از NANDO انتخاب کنید و از به‌روز بودن مقررات/راهنماها و استانداردهای هماهنگ مطمئن شوید. webgate.ec.europa.euInternal Market Hub