ایزو 3166: استاندارد کدگذاری کشورها

ایزو 3166 یک استاندارد بین‌المللی برای کدگذاری کشورها و نواحی زیرمجموعه‌ی آنها می‌باشد. هدف اصلی ISO 3166، ارائه کدهای استاندارد بین‌المللی، شامل ترکیباتی از حروف و اعداد، برای اشاره به کشورها و زیرمجموعه‌هایشان است. این کدها به طور مستقیم کشورها را تعریف نمی‌کنند، بلکه اطلاعات مربوط به نام‌ها، کدهای استانی و منطقه‌ای برای استفاده‌های آماری از منابع سازمان ملل متحد به دست می‌آیند.

این اطلاعات از منابع سازمان ملل متحد (بولتن اصطلاحات اسامی کشورها و کدهای کشور و منطقه برای استفاده آماری که توسط بخش آمار سازمان ملل متحد نگهداری می شود) تهیه شده است.

کاربردهای ISO 3166

کدهای ایزو 3166 باعث صرفه‌جویی در زمان و کاهش اشتباهات می‌شوند. به عنوان مثال، سازمان‌های پستی بین‌المللی برای تبادل نامه‌ها و مرسولات از این کدها استفاده می‌کنند. همچنین، در سیستم‌های نام دامنه اینترنتی، کدهای ایزو 3166 برای تعریف نام‌های دامنه سطح بالا به کار می‌روند. علاوه بر این، در سیستم‌های خواندن پاسپورت و انتقال‌های بانکی بین‌المللی، از این کدها برای شناسایی ملیت و بانک‌های مرکزی استفاده می‌شود.

دسترسی به ایزو 3166

کدهای ایزو 3166 در پلتفرم‌های آنلاین قابل دسترسی هستند و به طور مداوم به‌روزرسانی می‌شوند. همچنین، امکان ثبت‌نام برای دریافت اعلان‌های به‌روزرسانی وجود دارد. مجموعه کامل کدهای کشوری به فرمت‌های XML، CSV و XSL در دسترس است که امکان ادغام آسان در سیستم‌های مختلف را فراهم می‌کند.

محتوای ایزو 3166

ایزو 3166 شامل سه بخش است: کدهای کشوری، کدهای زیربخش‌ها و کدهایی که قبلا استفاده شده‌اند. کدهای کشوری می‌توانند به صورت دو حرفی (آلفا-۲)، سه حرفی (آلفا-۳) یا عددی سه رقمی باشند. کدهای زیرمجموعه‌ها نیز معمولاً از منابع رسمی اطلاعات ملی به دست می‌آیند. در نهایت، کدهای قبلا استفاده شده (آلفا-۴) نشان‌دهنده کدهایی هستند که دیگر مورد استفاده نیستند.

روند نگهداری و به‌روزرسانی ایزو 3166: ایزو 3166 به طور منظم برای منعکس کردن تغییرات در نام‌ها و بخش‌های کشوری به‌روزرسانی می‌شود. این کار توسط آژانس نگهداری ISO 3166، که شامل نمایندگانی از سازمان‌های مختلف بین‌المللی است، انجام می‌پذیرد. این آژانس متشکل از نمایندگانی از ۱۴ سازمان مختلف مانند AFNOR (فرانسه)، ANSI (ایالات متحده)، BSI (بریتانیا)، DIN (آلمان)، JISC (ژاپن)، و دیگر سازمان‌های بین‌المللی مانند اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) و کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای اروپا است.

تعیین کدهای کشوری: کدهای کشوری ایزو 3166 بر اساس اعلامیه‌های سازمان ملل و پس از پذیرش کشورهای جدید به عضویت سازمان ملل، تعیین و اختصاص داده می‌شوند. به‌طور معمول، آژانس نگهداری ISO 3166 کد کشوری را به حوزه‌های ژئوپلیتیکی که عضو سازمان ملل نیستند، اختصاص نمی‌دهد. این فرآیند باعث می‌شود که کدهای کشوری به‌صورت دقیق و به‌روز باشند و مطابق با استانداردهای بین‌المللی ایزو تعریف شوند.

کدهای زیرمجموعه ها به صورت کد آلفا-2 برای کشور، به دنبال حداکثر سه کاراکتر نمایش داده می شوند. به عنوان مثال، ID-RI استان ریاو در اندونزی و NG-RI استان ریورز در نیجریه است. نام ها و کدهای زیرمجموعه ها معمولاً از منابع اطلاعاتی رسمی ملی مربوطه گرفته می شوند.

کدهای قبلاً استفاده شده کدهای چهار حرفی (آلفا-4) هستند. نحوه ساخت کدهای آلفا-4 به دلیلی که نام کشور حذف شده است بستگی دارد.

لغت نامه برای ایزو 3166

کدهای کشور (ISO 3166-1 و ISO 3166-3)

کد Alpha-2 – کد دو حرفی که نام یک کشور را نشان می دهد، به عنوان کد هدف عمومی توصیه می شود.

کد Alpha-3 – کد سه حرفی که نام یک کشور را نشان می دهد، که معمولاً بیشتر به نام کشور نزدیک است.

کد Alpha-4 – کد چهار حرفی که نام کشوری را نشان می دهد که دیگر استفاده نمی شود. ساختار به دلیلی بستگی دارد که نام کشور از ISO 3166-1 حذف شده و به ISO 3166-3 اضافه شده است.

نام های کشور ممکن است به دلایل مختلف از ISO 3166-1 حذف شوند یک کشور ممکن است بخش قابل توجهی از نام خود را تغییر دهد، به عنوان مثال برمه (BU) در سال 1989 به میانمار (MM) تغییر یافت. بنابراین عنصر کد برای نام کشور سابق BUMM است. یک کشور ممکن است به دو یا چند کشور جدید تقسیم شود، به عنوان مثال چکسلواکی در سال 1993 به جمهوری چک و اسلواکی تقسیم شد.

عنصر کد برای نام کشور سابق چکسلواکی CSHH است، HH به این معنی است که هیچ کشور جانشینی وجود ندارد. دو یا چند کشور ممکن است ادغام شوند، به عنوان مثال یمن دموکراتیک (YD) و جمهوری عربی یمن (YE) در سال 1990 به جمهوری یمن (YE) ادغام شدند. عنصر کد استفاده شده برای نام کشور سابق یمن دموکراتیک YDYE است.

کدهای تخصیص نیافته – کدهایی که به نام کشورها اختصاص داده نشده اند. کدهای رزرو شده – کدهایی که نام کشور را در استاندارد نشان نمی دهند اما برای استفاده خاصی رزرو شده اند. در حالی که یک کد رزرو شده است، از آن در استاندارد برای نشان دادن یک کشور استفاده نخواهد شد. انواع مختلفی از کدهای رزرو شده وجود دارد.

کدهای رزرو شده استثنایی – کدهایی که برای استفاده خاص به درخواست ویژه یک سازمان عضو ملی ISO، دولت ها یا سازمان های بین المللی رزرو شده اند. به عنوان مثال، کد UK به درخواست بریتانیا رزرو شده است تا برای هیچ کشور دیگری قابل استفاده نباشد. کدهای رزرو شده انتقالی – کدهایی که در طول دوره گذار رزرو می شوند در حالی که عناصر کد جدیدی که ممکن است آنها را جایگزین کنند، استفاده می شوند.

این نتیجه تغییرات در استاندارد است. به عنوان مثال، کدهای کشور برای یوگسلاوی سابق هنگام حذف آن از ISO 3166-1 رزرو شده است. رزرو شده به صورت نامحدود – کدی که به طور نامحدود برای استفاده به روش خاصی رزرو شده است. معمولاً این امر با حضور آنها در سایر سیستم های کدگذاری توجیه می شود. به عنوان مثال، چندین کد توسط سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) رزرو شده است زیرا در استاندارد ST.3 آن استفاده شده است.

کدهای اختصاص داده شده توسط کاربر – اگر کاربران برای نشان دادن نام کشورهایی که در ISO 3166-1 گنجانده نشده اند به عناصر کد نیاز دارند، به ترتیب سری حروف AA، QM تا QZ، XA تا XZ، و ZZ، و سری AAA تا AAZ، QMA تا QZZ، XAA تا XZZ، و ZZA تا ZZZ و سری اعداد 900 تا 999 در دسترس هستند. توجه: لطفا توجه داشته باشید که سری کدهای فوق جهانی نیستند، این عناصر کد بین نهادهای مختلف سازگار نیستند.

کدهای استفاده شده قبلاً – کدهایی که قبلاً بخشی از استاندارد بودند اما دیگر استفاده نمی شوند. به کدهای آلفا-4 بالا مراجعه کنید.

کدهای زیرمجموعه (ISO 3166-2) – کدی که نام یک زیرمجموعه اصلی (به عنوان مثال استان یا ایالت) کشورهای کدگذاری شده در ISO 3166-1 را نشان می دهد. این کد بر اساس عنصر کد دو حرفی از ISO 3166-1 به دنبال یک جداکننده و حداکثر سه کاراکتر الفبا عددی ساخته شده است. کاراکترهای بعد از جداکننده را نمی توان به تنهایی برای نشان دادن یک زیرمجموعه استفاده کرد، آنها باید در پیشوند کد کشور آلفا-2 باشند.

مرکز مشاوره ایران گواه یکی از معتبرترین مراجع جهت اخذ گواهینامه های بین المللی ایزو است. برای دریافت گواهینامه های ایزو معتبر از این فرم استفاده کنید.

تماس: 46134156-021