راهنمای راه اندازی ISO 39001: سیستم‌های مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای
این مقاله “راهنمای راه اندازی ISO 39001” به طور اختصاصی توسط ایران گواه برای شما فراهم شده است. ISO 39001 الگویی برای بهترین شیوه‌های مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای در یک سازمان است. این سند راهنمایی‌هایی برای سازمان‌هایی ارائه می‌دهد که قصد دارند از ISO 39001 برای بهبود عملکرد ایمنی جاده‌ای خود استفاده کنند. این راهنما مقدمه‌ای مختصر در مورد مراحل توسعه و اجرای سیستم مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای بر اساس ISO 39001 ارائه می‌دهد و شما را به تحقیق و بررسی بیشتر تشویق می‌کند.
- – پیشگیری از مرگ و آسیب‌های جدی در تصادفات جاده‌ای یک اولویت جهانی است
- – پذیرش ISO 39001 مزایای زیر را به همراه دارد:
- چرا سازمان‌ها به سیستم مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای نیاز دارند؟
- مزایای پذیرش ISO 39001
- رویکرد سیستم ایمنی
- ISO 39001: عضوی از خانواده استانداردهای مدیریت سیستم ISO
- نقشه راه برای اجرای ISO 39001
- رهبری دولت‌های ملی و اجرای ISO 39001
- مثال‌هایی از اجرای ISO 39001 در دو کشور: سوئد و ژاپن
– پیشگیری از مرگ و آسیب‌های جدی در تصادفات جاده‌ای یک اولویت جهانی است
- مرگ و آسیب‌های جدی در تصادفات جاده‌ای مشکلی قابل پیشگیری است که باری غیرقابل قبول بر جوامع سراسر جهان تحمیل می‌کند.
- اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد برای ایمنی جاده‌ها در سال 2015 تصویب شد.
- سازمان‌ها می‌توانند نقش کلیدی در بهبود نتایج ایمنی جاده‌ای در کشورهای کم‌درآمد، با درآمد متوسط و پردرآمد ایفا کنند.
– رسیدگی به یک ریسک اصلی ایمنی شغلی
- آسیب‌های ترافیکی یکی از علل اصلی مرگ و آسیب‌های جدی شغلی است.
- بهبود مستمر برای کاهش و در نهایت پیشگیری از مرگ و آسیب‌های جدی ناشی از تصادفات جاده‌ای ضروری است.
- ISO 39001 به سازمان‌ها کمک می‌کند تا خطرات ناشی از تصادفات ترافیکی را هم در شبکه جاده‌ای و هم در محیط کار مدیریت کنند.
– پیشگیری موفق از آسیب‌های جاده‌ای نیازمند مدیریت است
- مدیریت موثر ایمنی جاده‌ها به یک رویکرد نظام‌مند و مبتنی بر نتایج نیاز دارد.
- سازمان‌ها در هر اندازه‌ای می‌توانند به اهداف جهانی، منطقه‌ای و ملی ایمنی جاده‌ها کمک کنند.
- ISO 39001 با رویکرد سیستم ایمنی پیشرفته و چارچوب استاندارد سیستم مدیریت ISO جدید هماهنگ است. محتوای ایمنی جاده‌ای مبتنی بر بهترین شیوه‌های آن در سایر استانداردهای سیستم مدیریت سلامت و ایمنی شغلی یافت نمی‌شود.
– پذیرش ISO 39001 مزایای زیر را به همراه دارد:
- پیشگیری از مرگ و آسیب‌های جدی قابل اجتناب در سیستم ترافیک جاده‌ای، شامل محل کار و مسیرهای رفت‌وآمد.
- کمک به برنامه‌ریزی، طراحی، بهره‌برداری و استفاده بهتر از سیستم ترافیک جاده‌ای.
- کاهش هزینه‌های ناشی از تصادفات جاده‌ای سازمانی، کاهش تعداد روزهای کاری از دست‌رفته به دلیل آسیب و کاهش هزینه‌های بیمه و تعمیرات.
- نشان دادن مسئولیت اجتماعی، بهبود تصویر سازمان و افزایش کسب‌وکار.
– ISO 39001 در عمل
- ISO 39001 توسط سازمان‌های بین‌المللی پیشرو در سراسر جهان ترویج می‌شود.
- این استاندارد توسط سازمان‌های کوچک و متوسط در سراسر جهان پذیرفته شده است.
- سازمان‌ها گزارش داده‌اند که با پذیرش ISO 39001 از مزایای مثبت متعددی بهره‌مند شده‌اند.
چرا سازمان‌ها به سیستم مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای نیاز دارند؟
پیشگیری از مرگ و آسیب‌های جدی در تصادفات جاده‌ای یک اولویت جهانی است
آسیب‌های ناشی از ترافیک جاده‌ای نهمین عامل مرگ‌ومیر در جهان هستند که سالانه بیش از 1.25 میلیون مرگ و ده‌ها میلیون نفر آسیب‌دیده یا معلول بر جای می‌گذارند (WHO، 2016). برای تسریع در اقدامات کاهش این بار، مجمع عمومی سازمان ملل متحد دهه اقدام برای ایمنی جاده‌ها (2011-2020) را اعلام کرد. اهداف توسعه پایدار سازمان ملل شامل اهداف ایمنی جاده‌ای برای کاهش مرگ‌ومیر، دستیابی به حمل‌ونقل شهری ایمن و اجرای شیوه‌های تأمین عمومی پایدار است. ISO 39001 به سهمی که سازمان‌ها می‌توانند در پیشگیری از مرگ و آسیب‌های جدی قابل پیشگیری در سیستم ترافیک جاده‌ای داشته باشند، می‌پردازد.
آسیب‌های ترافیکی یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر و آسیب‌های جدی شغلی است
آسیب‌های ناشی از تصادفات جاده‌ای حدود 50 درصد از مرگ‌ومیرهای شغلی در جاده‌های عمومی را تشکیل می‌دهند. این نتایج ایمنی جاده‌ای هزینه‌بر هستند، اما با مدیریت مناسب ایمنی جاده‌ها قابل پیشگیری‌اند.
سیستم‌های مدیریت ایمنی به‌طور گسترده توسط شرکت‌های بزرگ برای محدود کردن مواجهه سازمانی با ریسک‌های ایمنی مورد استفاده قرار می‌گیرند و پایه‌ای برای عملیات ایمن حمل‌ونقل هوایی، دریایی و ریلی فراهم می‌کنند. بااین‌حال، مدیریت سازمانی برای بهبود ایمنی جاده‌ای، حتی در فعال‌ترین کشورها در زمینه ایمنی جاده‌ها، کمتر به چشم می‌خورد.
نیاز به یک رویکرد نظام‌مند و مبتنی بر نتایج
پیشگیری از آسیب‌های جاده‌ای نیازمند تمرکز واضح بر دستیابی به نتایج، مسئولیت‌پذیری مشترک معنادار و مدیریت نظام‌مند در بخش‌های دولتی و خصوصی است. ISO 39001 به سازمان‌هایی در هر نوع و اندازه کمک می‌کند تا وظیفه مدیریت ایمنی جاده‌ها را انجام دهند.
ISO 39001 کاملاً با سایر استانداردهای سیستم مدیریت ISO، از جمله سیستم‌های مدیریت کیفیت (ISO 9001) و سیستم‌های مدیریت محیط‌زیست (ISO 14001)، همسو است. درحالی‌که ISO 39001 راهنمایی‌هایی در مورد مسائل کلیدی ایمنی ارائه می‌دهد و تمرکز قوی بر دستیابی به نتایج بهتر در کوتاه‌مدت و بلندمدت دارد، اقدامات خاص ایمنی را تجویز نمی‌کند. این اقدامات به عهده سازمان است که از طریق فرآیندهای مدیریت ایمنی تعیین کند.
ISO 39001 همچنین کاملاً با رویکرد سیستم ایمنی که در برنامه جهانی ایمنی جاده‌های سازمان ملل و اهداف توسعه پایدار سازمان ملل گنجانده شده، همسو است. این استاندارد برای کمک به سازمان‌ها در کاهش و در نهایت حذف حوادث مرگ‌ومیر و آسیب‌های جدی مرتبط با تصادفات جاده‌ای طراحی شده است.
مزایای پذیرش ISO 39001
سازمان‌هایی که سیستم‌های مدیریت ایمنی جاده‌ای را اجرا می‌کنند، قادر خواهند بود:
- به تلاش‌های ملی و جهانی برای پیشگیری از مرگ و آسیب‌های جدی در تصادفات جاده‌ای کمک کنند.
- تعهد سازمانی خود را به مسئله‌ای با اهمیت بالای عمومی نشان دهند.
- یکی از مهم‌ترین ریسک‌های ایمنی شغلی سازمان را مدیریت کنند.
- هزینه‌های ناشی از تصادفات جاده‌ای سازمانی و روزهای کاری ازدست‌رفته به دلیل آسیب را کاهش دهند.
- از منابع موجود برای هدف قرار دادن ریسک‌های ایمنی در جاده به بهترین شکل استفاده کنند.
- سازمان خود را ترویج دهند، پروفایل آن را بهبود بخشند و کسب‌وکار را افزایش دهند.
- مزیت رقابتی در فرآیندهای مناقصه کسب کنند.
- حق بیمه‌ها و هزینه‌های تعمیرات را کاهش دهند.
رویکرد سیستم ایمنی
هدف نهایی رویکرد سیستم ایمنی
هدف نهایی در رویکرد سیستم ایمنی، حذف مرگ‌ومیرها و آسیب‌های جدی ناشی از حوادث جاده‌ای است که در این مسیر، اهداف دوره‌ای و کمی برای کاهش مرگ‌ومیرها و آسیب‌های جدی و همچنین عوامل مرتبط با آن‌ها تعیین می‌شود.
مداخلات سیستم ایمنی تمامی عناصر سیستم ترافیک جاده‌ای و ارتباطات بین آن‌ها را شامل می‌شود: زیرساخت‌های جاده‌ای، وسایل نقلیه، سیستم‌های اورژانس پزشکی و کاربران جاده. استاندارد ISO 39001 ابزاری مدیریتی برای دستیابی به بهترین نتایج از این تلاش‌ها ارائه می‌دهد.
طراحی و مدیریت برای پذیرش خطای انسانی
الهام گرفته از رویکرد کشورهای پیشرو که ایمنی جاده را به عنوان یک مسئله سلامت اجتماعی بازتعریف کرده‌اند، هسته اصلی رویکرد «سیستم ایمنی» طراحی و مدیریت سیستم ترافیک جاده‌ای است که توانایی بیشتری برای پذیرش خطای انسانی داشته باشد و آسیب‌پذیری‌های فیزیکی کاربران جاده را در نظر بگیرد. این کار عمدتاً از طریق مدیریت انرژی برخورد انجام می‌شود تا هیچ کاربر جاده‌ای در معرض نیروهای برخوردی که ممکن است به مرگ یا آسیب جدی منجر شود، قرار نگیرد.
ISO 39001: عضوی از خانواده استانداردهای مدیریت سیستم ISO
استاندارد ISO 39001 به سازمان‌ها کمک می‌کند تا ایمنی جاده را به عنوان یک هدف اصلی در سیستم‌های مدیریتی خود ادغام کنند. این استاندارد، به عنوان یکی از اعضای خانواده استانداردهای مدیریت سیستم ISO، بر اساس آخرین چارچوب استاندارد مدیریت مشترک توسعه‌یافته توسط ISO و فرآیند «برنامه‌ریزی، اجرا، بررسی و اقدام» طراحی شده است.
سیستم مدیریت ایمنی جاده می‌تواند با سیستم مدیریت عمومی سازمان و همچنین با چندین رشته موازی از استانداردهای سیستم مدیریت، مانند ISO 9001 (کیفیت) و ISO 14001 (محیط‌زیست)، ادغام شود. سازمان‌هایی که گواهینامه این استانداردها را دارند، می‌توانند به راحتی یک بخش خاص برای ایمنی ترافیک جاده‌ای به سیستم مدیریتی موجود خود اضافه کنند و از عناصر منحصربه‌فرد ISO 39001 بهره‌مند شوند که در هیچ استاندارد مدیریت سیستم دیگری پوشش داده نشده‌اند.
نقشه راه برای اجرای ISO 39001
به طور کلی، یک سازمان که به دنبال گواهینامه ISO 39001 است یا قصد دارد این روش اثبات‌شده را برای توسعه سیستم مدیریت ایمنی قبل از در نظر گرفتن گواهینامه دنبال کند، می‌تواند مراحل شش‌گانه مدل اساسی «برنامه‌ریزی، اجرا، بررسی و اقدام» برای بهبود مستمر را انجام دهد.
مرحله ۱: محدوده و زمینه
ابتدا تأثیر سازمان بر ایمنی ترافیک جاده‌ای (RTS) را شناسایی کنید، این تأثیر را برای ذی‌نفعان نقشه‌برداری کرده و محدوده سیستم مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای را تعیین کنید (به بند ۴ از استاندارد ISO 39001 مراجعه کنید).
استاندارد ایجاب می‌کند که سازمان به هدف بلندمدت حذف مرگ‌ومیر و آسیب‌های جدی ناشی از تصادفات جاده‌ای متعهد شود، درحالی‌که به سازمان اجازه می‌دهد محدوده سیستم مدیریت را مشخص کند. محدوده سیستم مدیریت بهتر است با در نظر گرفتن فعالیت‌های زیر که بر ایمنی کاربران جاده تأثیر می‌گذارند، تعیین شود:
- استفاده کارکنان از سیستم ترافیک جاده‌ای در مسیر رفت‌وآمد به محل کار یا هنگام انجام وظایف.
- حمل‌ونقل کالا و مسافر در سیستم جاده‌ای توسط سازمان یا توسط سازمان‌های پیمانکار.
- فعالیت‌هایی که ترافیک به/از مکان‌های تحت کنترل یا تأثیر سازمان (مانند سوپرمارکت‌ها، مدارس و مکان‌هایی با تعداد زیاد بازدیدکننده) ایجاد می‌کنند.
- ارائه خدمات و محصولات مرتبط با سیستم ترافیک جاده‌ای، مانند ساخت یا نگهداری جاده یا وسایل نقلیه، و فعالیت‌هایی مانند واکنش اورژانسی یا اعمال قانون.
هر یک از این فعالیت‌ها می‌توانند خطر مرگ‌ومیر یا آسیب‌های جدی در شبکه جاده‌ای یا محیط سازمان را افزایش یا کاهش دهند. در این فرایند، نیاز است که ذی‌نفعان مشارکت داده شوند، زیرا احتمالاً در اجرای سیستم نقشی خواهند داشت.
مرحله ۲: رهبری
تعهد رهبری را با اتخاذ یک چشم‌انداز بلندمدت برای حذف مرگ‌ومیر و آسیب‌های جدی، و اختصاص منابع برای ایجاد، اجرا، نگهداری و بهبود مداوم سیستم مدیریت RTS برقرار کنید. خط‌مشی RTS را تنظیم، مستند و ابلاغ کرده و مسئولیت‌های سازمانی را تعیین کنید (به بند ۵ از ISO 39001 مراجعه کنید).
استاندارد ISO 39001 ایجاب می‌کند که مدیریت ارشد سازمان تعهد و رهبری خود را از طرق مختلف نشان دهد، از جمله:
- اتخاذ هدف حذف مرگ‌ومیر و آسیب‌های جدی به عنوان هدف بلندمدت RTS و تعیین نتایج RTS که باید در کوتاه‌مدت به دست آیند.
- همکاری و مشارکت با ذی‌نفعان برای توسعه یک سیستم ترافیک جاده‌ای ایمن برای دستیابی به اهداف RTS.
- ابلاغ اهمیت مدیریت مؤثر RTS و رعایت الزامات سیستم مدیریت RTS.
- تخصیص منابع انسانی و مالی برای ایجاد، اجرا، نگهداری و بهبود مستمر سیستم مدیریت RTS.
یکی دیگر از جنبه‌های کلیدی رهبری، تهیه یک بیانیه خط‌مشی مختصر است که تعهد مدیریت ارشد به حذف مرگ‌ومیر و آسیب‌های جدی و بهبود مستمر سیستم مدیریت را منعکس کند. این خط‌مشی به‌عنوان یک سند راهنما برای تدوین اهداف و اهداف کمی و بسیج منابع موردنیاز برای دستیابی به آن‌ها عمل می‌کند.
مرحله ۳: برنامه‌ریزی
ریسک‌ها و فرصت‌ها را از طریق ارزیابی عملکرد فعلی تعیین کنید و عوامل عملکرد RTS مرتبط با سازمان را شناسایی کنید. اهداف و اهداف کمی را برای هر عامل عملکرد تعیین کنید و برنامه‌های عملیاتی را تدوین کنید (به بند ۶ از ISO 39001 مراجعه کنید).
ویژگی تعریف‌کننده ISO 39001 شناسایی عوامل عملکرد ایمنی است که سازمان باید هنگام توسعه اهداف و اهداف خود در نظر بگیرد. سه مجموعه از عوامل عملکرد ایمنی در این استاندارد مشخص شده‌اند:
- عوامل مواجهه با ریسک: مانند حجم ترافیک در شبکه جاده‌ای توسط گروه‌های مختلف کاربران، از جمله کاربران آسیب‌پذیر (عابران پیاده، دوچرخه‌سواران و موتورسواران).
- عوامل نتایج نهایی ایمنی: مانند تعداد مرگ‌ومیرها یا آسیب‌های جدی در شبکه جاده‌ای.
- عوامل نتایج میانی ایمنی: عواملی که شواهدی مبنی بر ارتباط آن‌ها با بهبود ایمنی وجود دارد.
نتایج میانی ایمنی
درحالی‌که عوامل مواجهه با ریسک و نتایج نهایی ایمنی باید به‌طور مستمر نظارت شوند، عوامل نتایج میانی ایمنی (که به‌طور علّی با عوامل نتایج نهایی مرتبط هستند) نیاز به توجه بیشتری دارند. این عوامل بهترین ابزار برای ارزیابی سطح اساسی ایمنی را فراهم می‌کنند، به‌جای اتکا به موارد نادر مانند تصادفات یا آسیب‌ها.
نمونه‌هایی از نتایج میانی یا شاخص‌های عملکرد ایمنی که در کارهای موفق ایمنی جاده‌ای هدف‌گذاری و نظارت می‌شوند، عبارت‌اند از:
- میانگین سرعت و میزان تجاوز از سرعت مجاز.
- میزان استفاده از کمربند ایمنی، صندلی کودک و کلاه ایمنی.
- میزان رانندگی هوشیارانه (بدون تأثیر الکل یا مواد مخدر).
- رتبه‌بندی ایمنی شبکه جاده‌ای با استفاده از امتیازات iRAP.
- رتبه‌بندی ایمنی ناوگان خودرو با استفاده از امتیازات NCAP.
- زمان‌های پاسخگویی سیستم پزشکی اورژانسی.
عوامل RTS قابل‌توجه
عوامل کلی RTS که باید در ISO 39001 در نظر گرفته شوند، شامل موارد زیر هستند:
- طراحی جاده و سرعت ایمن، به‌ویژه با توجه به جداسازی (ترافیک روبه‌رو و کاربران آسیب‌پذیر)، مناطق جانبی و طراحی تقاطع‌ها.
- استفاده از تجهیزات ایمنی شخصی، مانند کمربند ایمنی، صندلی کودک، کلاه دوچرخه‌سواری و موتورسیکلت.
- برنامه‌ریزی سفر ایمن، شامل نیاز به سفر، میزان و نوع سفر، انتخاب مسیر، وسیله نقلیه و راننده.
- ایمنی وسایل نقلیه، به‌ویژه در مورد حفاظت از سرنشینان، محافظت از سایر کاربران (کاربران آسیب‌پذیر و سرنشینان وسایل نقلیه دیگر).
- مجوز مناسب برای رانندگی یا سواری با کلاس وسیله نقلیه مربوطه.
- پاسخ به تصادفات، کمک‌های اولیه، آمادگی اورژانسی و بهبود و توان‌بخشی پس از تصادف.
پس از انتخاب عوامل عملکرد ایمنی توسط سازمان، اهداف و اهداف کمی باید برای نتایج میانی تعیین شوند و برنامه‌های عملیاتی خاصی برای دستیابی به این اهداف و اهداف کلان توسعه یابند. تمرکز، اندازه‌گیری و پیگیری عوامل نتایج میانی که بیشترین بهبود در عملکرد RTS را به همراه دارند، می‌تواند بهبودهای نظام‌مند را تضمین کند.
مثال‌هایی از زمینه‌ها و عوامل عملکردی ایمنی ترافیک جاده‌ای (RTS) برای انواع مختلف سازمان‌ها
| نوع فعالیت | نوع سازمان | عوامل کلیدی RTS |
|---|---|---|
| حمل‌ونقل افراد و کالا | یک شرکت کوچک تاکسی‌رانی | کسب‌وکار اصلی، حمل‌ونقل افراد است که به‌طور مستقیم بر ایمنی کارکنان، مشتریان و سایر کاربران جاده تأثیر می‌گذارد. ذی‌نفعانی که شرکت تاکسی ممکن است با آن‌ها مشورت کند شامل مشتریان (در مورد استفاده از کمربند ایمنی)، رانندگان (در مورد سرعت) و افراد مرتبط با خرید و نگهداری وسایل نقلیه (برای اطمینان از ایمنی) هستند. عوامل کلیدی شامل خستگی یا مصرف الکل و مواد مخدر توسط راننده، سرعت رانندگی، استفاده از کمربند ایمنی توسط راننده و مسافران، انتخاب و نگهداری وسیله نقلیه و برنامه‌ریزی سفر هستند. ابزارهای کلیدی نظارت شامل بررسی استفاده از کمربند ایمنی و وضعیت گواهینامه رانندگان است. |
| حمل‌ونقل افراد و کالا | یک شرکت چندملیتی فروش و بازاریابی | رانندگی برای انجام امور شرکتی پرریسک‌ترین فعالیت در بسیاری از شرکت‌های چندملیتی است که دارای ناوگان‌های منطقه‌ای یا جهانی هستند. رانندگان فروش، خدمات و سایر رانندگان ممکن است 40% تا 60% از زمان خود را صرف رانندگی برای کار کنند. عوامل کلیدی RTS شامل: درک ریسک‌های ایمنی ناوگان (ریسک مرگ و آسیب)، ورود و خروج مناسب رانندگان و وسایل نقلیه به شبکه جاده‌ای، سیاست‌های مرتبط با سرعت، الکل، استفاده از کمربند/کلاه ایمنی، خستگی و حواس‌پرتی رانندگان، انتخاب و نگهداری وسایل نقلیه، برنامه‌ریزی سفر، مدیریت RTS پیمانکاران و مسئولیت اجتماعی شرکتی از طریق مشارکت در حمایت از ایمنی جاده و ابتکارات ایمنی جامعه هستند. |
| حمل‌ونقل افراد و کالا | یک شرکت حمل‌ونقل جاده‌ای | عملیات وسایل نقلیه تجاری در تصادفات جاده‌ای به تعداد نامتناسبی از مرگ‌ومیرها در جاده‌های جهانی مرتبط هستند. ارائه‌دهندگان حمل‌ونقل جاده‌ای مسئولیت RTS برای کارکنان، افراد ثالث و جوامعی که در آن‌ها فعالیت می‌کنند دارند. عوامل کلیدی RTS شامل انتخاب رانندگان و نحوه مدیریت آن‌ها برای اطمینان از مهارت‌ها و رفتارهای مناسب (به‌ویژه در مدیریت سرعت و آمادگی راننده)، انتخاب و استفاده از وسایل نقلیه مناسب برای کار، اطمینان از ایمنی بارها (بدون اضافه‌بار و بستن ایمن بارها)، برنامه‌ریزی سفر برای تعیین مسیرها و سرعت‌های مناسب، ساعات کاری/رانندگی، و آمادگی برای موارد اضطراری است. |
مرحله ۴: اجرا
اجرای سیستم مدیریت ایمنی ترافیک جاده‌ای (RTS) و اطمینان از فراهم شدن ظرفیت کافی برای دستیابی به اهداف و مقاصد تعیین‌شده (به بندهای ۷ و ۸ استاندارد ISO 39001 مراجعه کنید).
ویژگی‌های اصلی ISO 39001 به‌عنوان یک استاندارد مدیریتی در سه مرحله اول توسعه سیستم مدیریت مشخص می‌شود. اجرای، بهره‌برداری، ارزیابی و بهبود سیستم مدیریت ماهیتی عمومی‌تر دارد و بازتاب‌دهنده فرآیندهای خوب مدیریتی است.
ISO 39001 بر چند عملکرد کلیدی در اجرای سیستم تأکید دارد:
- هماهنگی مؤثر فعالیت‌ها، چه در داخل سازمان و چه با ذی‌نفعان خارجی، برای عملکرد موفق سیستم مدیریت ضروری است.
- اختصاص منابع مداوم برای اجرای سیستم مدیریت ایمنی ضروری است و احتمالاً منابع اضافی برای پشتیبانی از بهبودهای سیستم نیاز خواهد بود.
- سیستم مدیریت به کارکنانی نیاز دارد که هدف و فرآیندهای کلیدی موردنیاز برای اجرای آن را درک کنند و فرآیندهایی برای اطمینان از انتشار و پذیرش شیوه‌ها و تکنیک‌های ایمنی جدید در طول زمان وجود داشته باشد.
- الزامات سیستم مدیریت ایمنی باید به‌طور منظم در داخل و خارج از سازمان ابلاغ و تبلیغ شوند تا از سیستم و کاهش مداوم ریسک ترافیک جاده‌ای حمایت شود.
فرآیندها و مستندات ایمنی ترافیک جاده‌ای باید تنظیم، مستند و دنبال شوند. مستندات باید از وظایف مدیریتی حمایت کنند و به خودی خود به یک بار یا تمرکز تبدیل نشوند. مستندات سیستم و گزارش‌های مرتبط باید فقط به میزانی باشند که برای کنترل مؤثر ریسک‌های ایمنی و بهبود نتایج ایمنی در طول زمان کافی باشد.
مرحله ۵: نظارت و ارزیابی
عملکرد RTS را نظارت و ارزیابی کنید، ممیزی‌های داخلی انجام دهید و بازبینی‌های دوره‌ای سیستم مدیریت RTS را برای شناسایی فرصت‌های بهبود مستمر انجام دهید (به بند ۹ استاندارد ISO 39001 مراجعه کنید).
عملکرد سیستم مدیریت و نتایجی که به دست می‌آورد باید در طول زمان نظارت و ارزیابی شوند. فرآیندهای نظارت، بررسی، ممیزی و بازبینی باید ایجاد شوند و بر مسائل ایمنی حیاتی تمرکز داشته باشند؛ یعنی عوامل عملکرد ایمنی که توسط سازمان شناسایی شده‌اند. همچنین، لازم است به‌طور دوره‌ای انطباق با استاندارد ارزیابی شود.
مرحله ۶: بهبود مستمر
سیستم مدیریت RTS را به‌طور مداوم با بررسی عملکرد RTS و سیستم مدیریت RTS بهبود دهید (به بند ۱۰ استاندارد ISO 39001 مراجعه کنید).
حذف کامل دخالت سازمان در مرگ‌ومیرها و آسیب‌های جدی ناشی از تصادفات جاده‌ای به زمان نیاز دارد. سازمان‌ها باید به بهبودهای اساسی که می‌توانند در عملیات خود ایجاد کنند، نگاه کنند و برای دستیابی به آن‌ها تلاش کنند.
ISO 39001 ایجاب می‌کند که مدیریت ارشد یک بررسی انتقادی از نیازهای لازم برای دستیابی به اهداف سیستم مدیریت RTS انجام دهد و تغییرات ضروری را در سیستم مدیریت ایجاد کند.
راهنمای راه اندازی ISO 39001
استاندارد ISO 39001 به‌طور فزاینده‌ای در کشورهای کم‌درآمد، با درآمد متوسط و پردرآمد پذیرفته می‌شود و تأثیرات مثبتی گزارش شده است. رایج‌ترین مزایای گزارش‌شده شامل افزایش آگاهی و علاقه مدیران ارشد به پرداختن به ایمنی جاده، کاهش هزینه‌ها برای سازمان (شامل هزینه‌های تعمیر و حق بیمه) و بهبود تصویر سازمانی است.
بررسی‌ها در ژاپن، که به‌طور خاص در پذیرش ISO 39001 فعال است، نشان می‌دهد که اکثر سازمان‌های دارای گواهینامه، کسب‌وکارهای حمل‌ونقل هستند که بیشتر آن‌ها شرکت‌های کوچک و متوسط هستند.
رهبری دولت‌های ملی و اجرای ISO 39001
رهبری دولت‌های ملی منجر به پذیرش استاندارد ISO 39001 در تأمین عمومی (مانند سوئد)، سیاست‌های ایمنی ناوگان دولتی (مانند کلمبیا، مالزی (پلیس سلطنتی) و موریس)، فراهم کردن مشوق‌های مالی برای توسعه ISO 39001 در سازمان‌ها (مانند ژاپن) و تولید راهنمای آغازین برای سازمان‌های مرتبط با جاده (مانند استرالیا) شده است. در چندین کشور (مانند بریتانیا و مالزی) وجود گزارش‌های تحقیقاتی، مواد راهنمایی و آموزشی برای ISO 39001 گزارش شده است.
مثال‌هایی از اجرای ISO 39001 در دو کشور: سوئد و ژاپن
| فعالیت | سوئد | ژاپن |
|---|---|---|
| پذیرش ISO 39001؟ | ✔ سوئد ISO 39001 را پذیرفته و ترجمه سوئدی آن را منتشر کرده است. | ✔ ژاپن ISO 39001 را پذیرفته و ترجمه ژاپنی آن را منتشر کرده است. |
| وجود سازمان گواهی‌دهی؟ | ✔ دو سازمان گواهی‌دهی فعال هستند. | ✔ 18 سازمان گواهی‌دهی (غیرمعتبر) با ISO 39001 کار می‌کنند. |
| وجود فرآیند اعتبارسنجی؟ | ✔ نهاد اعتبارسنجی ملی فرآیند گواهی‌دهی را مدیریت می‌کند و راهنمایی‌هایی برای اعتبارسنجی منتشر کرده است. | ✔ هیئت اعتبارسنجی ژاپن (JAB) در سال 2014 یک طرح اعتبارسنجی برای ISO 39001 ایجاد کرد. |
| کمیته ملی بازتاب‌دهنده؟ | ✔ شامل آژانس‌های پیشرو ایمنی جاده، یک شهرداری بزرگ، سازمان ملی ایمنی جاده، نهادهای صنعتی و کاربران. | ✔ شامل کارشناسان دانشگاهی، دولت، کسب‌وکارهای حمل‌ونقل، خودروسازان، شرکت‌های بیمه و نهادهای اعتبارسنجی. |
| تعداد سازمان‌های گواهی‌شده؟ | ✔ 7 سازمان با گواهی معتبر (2 در حمل‌ونقل عمومی و 5 در حمل‌ونقل کالا). 110 سازمان دیگر با گواهی غیرمعتبر. | ✔ 144 سازمان گواهی‌شده (تا اکتبر 2016) که بیشتر در حمل‌ونقل بار فعالیت دارند. |
| ترویج و نظارت فعال؟ | ✔ نهادهای گواهی‌دهی ISO 39001 را ترویج می‌کنند. نظارت توسط کمیته بازتاب‌دهنده ملی انجام می‌شود. | ✔ NASVA (آژانس ایمنی خودرو و کمک به قربانیان) ISO 39001 را از طریق وب‌سایت، سمینارها و نظرسنجی‌ها ترویج و نظارت می‌کند. |
| تأمین مالی برای توسعه ISO 39001؟ | ✔ ISO 39001 در چارچوب “دیدگاه صفر” سوئد قرار دارد و راهنمای مرتبط منتشر شده است. | ✔ وزارت زیرساخت، حمل‌ونقل و گردشگری ژاپن یک سیستم یارانه برای توسعه ISO 39001 در می 2016 ایجاد کرد. |
| راهنمایی درباره ISO 39001؟ | ✔ در چارچوب “دیدگاه صفر” سوئد و همراه با راهنماهای مرتبط. ولوو تراکس (برزیل) نیز راهنمای شروع را منتشر کرده است. | ✔ چندین کتابچه راهنما درباره ISO 39001 در ژاپن منتشر شده است. |
| تأثیر پذیرش ISO 39001؟ | ✔ مزایای مثبت شامل کاهش هزینه‌های خسارت، بهبود مصرف سوخت و افزایش علاقه‌مندی به ایمنی جاده. | ✔ گزارش NASVA نشان‌دهنده افزایش آگاهی ایمنی مدیران ارشد، کاهش حق بیمه و هزینه‌های تصادف و بهبود تصویر سازمانی است. |
مرکز مشاوره ایران گواه یکی از معتبرترین مراجع جهت اخذ گواهینامه های بین المللی ایزو است. برای دریافت گواهینامه های ایزو معتبر از این فرم استفاده کنید و یا در واتس‌اپ پیام دهید.
شماره تماس: 46134156-021
