متن فارسی استاندارد ایزو 16128-2
مقدمه متن فارسی استاندارد ایزو 16128-2
استاندارد ISO 16128 دستورالعملهایی در مورد تعاریف و معیارهای مواد اولیه طبیعی و ارگانیک برای محصولات آرایشی ارائه میدهد. این دستورالعملها به طور خاص برای بخش آرایشی و بهداشتی تنظیم شدهاند و در نظر دارند که بسیاری از رویکردهای موجود که برای بخش کشاورزی و صنایع غذایی نوشته شدهاند، به طور مستقیم به لوازم آرایشی قابل انتقال نیستند. این دستورالعملها بر اساس قضاوت علمی و اصولی استوار هستند که چارچوبی منطقی و سازگار برای مواد اولیه و محصولات آرایشی طبیعی و ارگانیک فراهم میکنند که از روشهای متداول در منابع موجود استفاده میکنند. هدف از این دستورالعملها تشویق به استفاده بیشتر از مواد طبیعی و ارگانیک در فرمولاسیون محصولات متنوع آرایشی و بهداشتی و نیز تقویت نوآوری است.
آرایشی و بهداشتی — دستورالعملهای تعاریف فنی و معیارها برای مواد اولیه طبیعی و ارگانیک آرایشی
بخش ۲: معیارها برای مواد اولیه و محصولات
۱. دامنه کاربرد
این سند روشهایی را برای محاسبه شاخصهای طبیعی، منشاء طبیعی، ارگانیک و منشاء ارگانیک که برای دستههای مواد اولیه تعریفشده در ISO 16128-1 اعمال میشود، توصیف میکند. این سند همچنین چارچوبی را برای تعیین محتوای طبیعی، منشاء طبیعی، ارگانیک و منشاء ارگانیک محصولات بر اساس شناسایی مواد اولیه ارائه میدهد.
نه ISO 16128-1 و نه این سند به ارتباطات محصول (مثلاً ادعاها و برچسبگذاری)، ایمنی انسان، ایمنی محیط زیست، ملاحظات اقتصادی-اجتماعی (مثلاً تجارت منصفانه)، ویژگیهای مواد بستهبندی یا الزامات قانونی قابلاجرا برای لوازم آرایشی نمیپردازند.
این سند بر مبنای ISO 16128-1 بنا شده و آن را گسترش میدهد. این سند برای استفاده همراه با ISO 16128-1 در نظر گرفته شده است.
۲. مراجع استاندارد
اسنادی که در متن به آنها ارجاع داده شده و برخی یا تمام محتوای آنها شامل الزامات این سند است، در اینجا ذکر شدهاند. برای ارجاعات با تاریخ، فقط نسخه ذکر شده اعمال میشود. برای ارجاعات بدون تاریخ، آخرین نسخه از سند ارجاعشده (از جمله هر گونه اصلاحیه) اعمال میشود.
ISO 16128-1:2016، دستورالعملها در مورد تعاریف فنی و معیارها برای مواد اولیه و محصولات آرایشی طبیعی و ارگانیک — بخش ۱: تعاریف برای مواد اولیه.
۳. اصطلاحات و تعاریف
هیچ اصطلاح و تعریفی در این سند فهرست نشده است.
ISO و IEC پایگاههای اصطلاحشناسی را برای استفاده در استانداردسازی حفظ میکنند که در آدرسهای زیر در دسترس هستند:
— IEC Electropedia: در دسترس از طریق http://www.electropedia.org/
— پلتفرم مرور آنلاین ISO: در دسترس از طریق http://www.iso.org/obp
۴. رویکرد برای تعیین شاخصهای طبیعی، منشاء طبیعی، ارگانیک و منشاء ارگانیک برای مواد اولیه آرایشی
۴.۱ کلیات
این بند به مواد اولیه، چه به عنوان مواد شیمیایی تعریفشده و چه به عنوان مواد حیوانی، معدنی، میکروارگانیسمی یا گیاهی (به صورت کامل، جزئی یا به صورت عصاره) اعمال میشود.
در صورت ترکیب دو یا چند ماده اولیه، هر یک از مواد به طور جداگانه بررسی میشوند.
۴.۲ عصارهها
زمانی که یک حلال به طور جزئی تبخیر میشود، تولیدکننده عصاره ممکن است از بهترین روشهای صنعتی (مانند اندازهگیری با دستگاه، شناسایی نوسانپذیری حلال، مقادیر منتشرشده نرخ تبخیر) برای تعیین شاخص یا شاخصهای عصاره استفاده کند. رویکرد و توجیه این تعیین باید در صورت درخواست در دسترس علاقهمندان قرار گیرد.
محاسبه شاخصهای عصارهها از قوانین توصیفشده در بندهای ۴.۳ و ۴.۴ پیروی میکند.
در مورد عصارهها، اصول زیر هنگام تعیین شاخصها اعمال میشوند:
— شاخصهای عصارههای نهایی باید بازتابدهنده مواد اولیه اولیه باشند [یعنی حلال(های) ماده اولیه و جرم استخراجنشده].
— عصارهها ممکن است از مواد تازه یا خشکشده تولید شوند.
— فرآیند استخراج در مرحله جدا کردن عصاره از باقیمانده نامحلول (مثلاً در هنگام فیلتراسیون) متوقف میشود. اگر عملیات بعدی انجام شود (مثلاً رقیقسازی، نگهداری و غیره)، مشارکت آنها در شاخصها به عنوان افزودن مواد جدید تلقی میشود.
— عصاره نهایی (مثلاً در صورت غلظت) نمیتواند محتوای طبیعی یا ارگانیک بیشتری نسبت به مواد اولیه اولیه نشان دهد.
— بازسازی گیاهان خشک با آب به جرم اصلی تازه آنها مجاز است. آب بازسازیشده باید در عصاره نهایی حضور داشته باشد تا به محتوای طبیعی یا ارگانیک آن کمک کند.
— هنگام محاسبه شاخص ارگانیک، آب بازسازیشده ارگانیک در نظر گرفته میشود، در حالی که هرگونه آب استخراجی اضافی طبیعی است.
— عصارهای که از گیاهان غیرارگانیک تهیه شده باشد، دارای شاخص ارگانیک و شاخص منشاء ارگانیک برابر با ۰ است.
— حلالهای مواد اولیه مطابق با ISO 16128-1:2016، جدول A.1 تعریف شدهاند.
— استفاده از حلالهای غیرطبیعی (مثلاً الکل دناتوره) در حلالهای مواد اولیه مجاز است. با این حال، اگر مخلوط شامل یک حلال ماده غیرطبیعی باشد، در این صورت کل مخلوط غیرطبیعی تلقی میشود.
۴.۳ تعیین شاخصهای طبیعی و منشاء طبیعی برای مواد اولیه
۴.۳.۱ شاخص طبیعی
شاخص طبیعی یک مقدار است که میزان برآورده شدن یک ماده اولیه آرایشی با تعریف مواد طبیعی از ISO 16128-1:2016، بند ۲ را نشان میدهد.
مقدار برای هر ماده اولیه با توجه به راهنمایی زیر اختصاص داده میشود:
شاخص طبیعی = ۱: ماده اولیه با تعریف مواد طبیعی همخوانی دارد. شاخصهای طبیعی آب سازنده، آب بازسازیشده، آب استخراجشده و آب فرمولاسیون هر یک برابر با ۱ در نظر گرفته میشوند.
شاخص طبیعی = ۰: ماده اولیه با تعریف مواد طبیعی همخوانی ندارد.
شاخص طبیعی عصاره با استفاده از فرمول (۱) محاسبه میشود:
In = 1 – (mDNS / mT) (1)
که در آن:
In شاخص طبیعی است؛
mDNS جرم حلال طبیعی مشتقشده معرفیشده است؛
mT جرم کل معرفیشده (مواد طبیعی و حلالهای مواد اولیه) است.
برای مثال، عصارههای مواد طبیعی دارای شاخص طبیعی ۱ هستند، اگر حلالهای استفادهشده طبیعی باشند، از جمله آب.
۴.۳.۲ شاخص منشاء طبیعی
شاخص منشاء طبیعی یک مقدار است که میزان برآورده شدن یک ماده اولیه آرایشی با تعریف مواد طبیعی، مواد مشتقشده از منابع طبیعی، یا مواد معدنی مشتقشده از منابع طبیعی از ISO 16128-1:2016 را نشان میدهد.
مقدار برای هر ماده اولیه با توجه به راهنمایی زیر اختصاص داده میشود:
شاخص منشاء طبیعی = ۱: ماده اولیه با تعریف مواد طبیعی، آب سازنده، آب بازسازیشده، آب استخراجشده یا آب فرمولاسیون همخوانی دارد.
شاخص منشاء طبیعی = ۰: ماده اولیه با تعریف مواد طبیعی یا مواد مشتقشده از منابع طبیعی همخوانی ندارد.
۴.۴ تعیین شاخصهای ارگانیک و منشاء ارگانیک برای مواد اولیه
۴.۴.۱ شاخص ارگانیک
شاخص ارگانیک یک مقدار است که میزان برآورده شدن یک ماده اولیه آرایشی با تعریف مواد ارگانیک از ISO 16128-1:2016، بند ۲.۳ را نشان میدهد.
مقدار برای هر ماده اولیه با توجه به راهنمایی زیر اختصاص داده میشود:
شاخص ارگانیک = ۱: ماده اولیه با تعریف مواد ارگانیک، آب سازنده یا آب بازسازیشده همخوانی دارد.
شاخص ارگانیک = ۰: ماده اولیه با تعریف مواد ارگانیک همخوانی ندارد.
۴.۴.۲ شاخص منشاء ارگانیک
شاخص منشاء ارگانیک مقداری است که میزان برآورده شدن یک ماده اولیه آرایشی با تعریف مواد ارگانیک از بند 2.3 یا مواد مشتقشده از ارگانیک از بند 3.2 در ISO 16128-1:2016 را نشان میدهد.
مقدار برای هر ماده اولیه طبق راهنمایی زیر اختصاص داده میشود:
- شاخص منشاء ارگانیک = ۱: ماده اولیه با تعریف مواد ارگانیک، آب سازنده یا آب بازسازیشده همخوانی دارد.
- ۰ < شاخص منشاء ارگانیک ≤ ۱: ماده اولیه با تعریف مواد مشتقشده از ارگانیک همخوانی دارد. مقدار آن به نسبت مقدار منشاء ارگانیک، با توجه به جرم مولکولی، محتوای کربن قابل تجدید یا سایر روشهای مرتبط، به کل ترکیب مولکولی آن ماده اولیه تعیین میشود.
- شاخص منشاء ارگانیک = ۰: ماده اولیه با تعریف مواد ارگانیک یا مواد مشتقشده از ارگانیک همخوانی ندارد. شاخصهای منشاء ارگانیک هر دو آب استخراج و آب فرمولاسیون برابر با ۰ در نظر گرفته میشوند.
عصارههای مواد ارگانیک در حلالهای مواد اولیه ارگانیک یا مشتقشده از ارگانیک دارای شاخص منشاء ارگانیک برابر با ۱ هستند. عصارههای روغنی مواد ارگانیک خشک یا تازه در روغن ارگانیک یا مشتقشده از ارگانیک دارای شاخص منشاء ارگانیک برابر با ۱ هستند. اسانسها و عصارههای کاملاً خشکشده از مواد ارگانیک دارای شاخص منشاء ارگانیک برابر با ۱ هستند، اگر حلال فرآیند مطابق با جدول A.2 در ISO 16128-1:2016 باشد (چون حلال استخراج حذف میشود، به عنوان حلال فرآیندی در نظر گرفته میشود). در موارد دیگر، شاخص منشاء ارگانیک با استفاده از فرمول (۴) محاسبه میشود:
Ioo=1−(mDNSmT)Ioo = 1 – \left( \frac{m_{DNS}}{m_T} \right)Ioo=1−(mTmDNS)
که در آن:
- Ioo شاخص منشاء ارگانیک است؛
- mNS جرم حلال طبیعی معرفیشده است؛
- mDNS جرم حلال طبیعی مشتقشده معرفیشده است؛
- mT جرم کل معرفیشده (مواد ارگانیک و حلالهای مواد اولیه) است.
برای محاسبه mNS در محاسبات بالا هنگامی که گیاهان خشکشده استفاده میشوند، مهم است که جرم آب بازسازیشده از جرم آب استخراجشده کسر شود تا جرم گیاه قبل از خشکشدن نشان داده شود.
برای عصارههای گیاهان خشکشده که در آن آب استفاده میشود، آب استخراجشده با استفاده از فرمول (۳) محاسبه میشود:
H2OE=mH2O−H2ORH_2OE = mH_2O – H_2ORH2OE=mH2O−H2OR
که در آن:
- H₂OE آب استخراجشده است؛
- mH₂O جرم کل آب معرفیشده است؛
- H₂OR آب بازسازیشده است که به شرح زیر تعیین میشود:
- هنگامی که جرم گیاه تازه اولیه گیاه خشکشده شناخته شده است، H₂OR کمترین مقدار بین (mFP − mDP) و mH₂O است؛
- هنگامی که جرم گیاه تازه اولیه گیاه خشکشده شناخته نشده باشد، H₂OR کمترین مقدار بین (k × mDP − mDP) و mH₂O است.
که در آن:
- mFP جرم گیاه تازه اولیه است؛
- mDP جرم گیاه خشکشده است؛
- k نسبت خشک/تازه است:
- چوب، پوست، دانهها، مغزها و ریشهها: k = ۲٫۵
- برگها، گلها و قسمتهای هوایی: k = ۴٫۵
- میوههای آبدار: k = ۸
- یا همانطور که توسط تأمینکننده مواد خام مشخص شده است.
برای عصارهها، حلالهای مواد اولیه میتوانند ارگانیک، مشتقشده از ارگانیک، طبیعی (از جمله آب) یا طبیعی مشتقشده از منابع کاملاً طبیعی باشند (همانطور که در جدول A.1 در ISO 16128-1:2016 نشان داده شده است).
مرکز مشاوره ایران گواه یکی از معتبرترین مراجع جهت اخذ گواهینامه های بین المللی ایزو است. برای دریافت گواهینامه های ایزو معتبر از این فرم استفاده کنید و یا در واتساپ پیام دهید.
شماره تماس: 46134156-021