منطق فازی (fuzzy logic) چیست؟
منطق فازی رویکردی برای محاسبات مبتنی بر «درجات صدق» به جای منطق معمولی «درست یا نادرست» (1 یا 0) بولین است که رایانه مدرن بر آن استوار است. در ادامه با ایران گواه همراه باشید.
ایده منطق فازی اولین بار توسط لطفی زاده از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی در دهه 1960 مطرح شد. زاده روی مشکل درک کامپیوتری زبان طبیعی کار می کرد. زبان طبیعی – مانند بسیاری از فعالیت‌های دیگر در زندگی و در واقع جهان – به راحتی به اعداد مطلق 0 و 1 ترجمه نمی‌شود. ممکن است بخواهیم رایانه ای را تغذیه کنیم که در وضعیتی در این بین قرار دارد و اغلب نتایج محاسبات به همین ترتیب است. ممکن است کمک کند که منطق فازی را به‌عنوان روشی که استدلال واقعاً کار می‌کند و منطق باینری یا بولی به سادگی یک مورد خاص از آن است.
منطق فازی در هوش مصنوعی
در سیستم های هوش مصنوعی (AI)، منطق فازی برای تقلید از استدلال و شناخت انسان استفاده می شود. fuzzy logic به جای موارد کاملاً دوتایی صدق، 0 و 1 را به عنوان موارد افراطی صدق، اما با درجات مختلف صدق متوسط، شامل می‌شود.
در نتیجه، منطق فازی برای موارد زیر مناسب است:
- مهندسی برای تصمیم گیری بدون قطعیت ها و عدم قطعیت های روشن، یا با داده های نادرست – مانند فناوری های پردازش زبان طبیعی؛ و
- تنظیم و کنترل خروجی های ماشین، با توجه به متغیرهای ورودی/ورودی متعدد — مانند سیستم های کنترل دما.
ابرکامپیوتر واتسون آی‌بی‌ام یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های نحوه استفاده از تغییرات fuzzy logic و معناشناسی فازی است.
برنامه های کاربردی منطق فازی
انواع مختلف سیستم‌ها و فناوری‌های هوش مصنوعی از fuzzy logic استفاده می‌کنند. این شامل هوش خودرو، لوازم الکترونیکی مصرفی، پزشکی، نرم افزار، مواد شیمیایی و هوافضا می شود.
- در خودروها از fuzzy logic برای انتخاب دنده استفاده می شود و بر اساس عواملی مانند بار موتور، شرایط جاده و سبک رانندگی است.
- در ماشین های ظرفشویی از fuzzy logic برای تعیین استراتژی شستشو و قدرت مورد نیاز استفاده می شود که بر اساس عواملی مانند تعداد ظروف و میزان باقیمانده مواد غذایی روی ظروف است.
- در دستگاه های کپی از fuzzy logic برای تنظیم ولتاژ درام بر اساس عواملی مانند رطوبت، چگالی تصویر و دما استفاده می شود.
- در هوافضا از fuzzy logic برای مدیریت کنترل ارتفاع برای ماهواره ها و فضاپیماها بر اساس عوامل محیطی استفاده می شود.
- در پزشکی، fuzzy logic برای تشخیص های کامپیوتری بر اساس عواملی مانند علائم و سابقه پزشکی استفاده می شود.
- در تقطیر شیمیایی از fuzzy logic برای کنترل متغیرهای pH و دما استفاده می شود.
- در پردازش زبان طبیعی، fuzzy logic برای تعیین روابط معنایی بین مفاهیم نمایش داده شده توسط کلمات و سایر متغیرهای زبانی استفاده می شود.
- در سیستم های کنترل محیطی، مانند تهویه مطبوع و بخاری، fuzzy logic خروجی را بر اساس عواملی مانند دمای فعلی و دمای هدف تعیین می کند.
- در موتور قوانین کسب و کار، fuzzy logic ممکن است برای ساده کردن تصمیم گیری بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده استفاده شود.
