PFC 6 – بیوستیمولانت ها در FPR 2019/1009
بیوستیمولانت‌ها (Biostimulants) موادی هستند که به‌طور غیرمستقیم کارایی گیاهان در جذب مواد غذایی، مقاومت به تنش‌های غیرزیستی (مانند خشکی و شوری) و بهبود صفات کیفی آنها را افزایش می‌دهند. این مواد برخلاف کودها، که مواد مغذی را مستقیماً به گیاه می‌رسانند، بر فرآیندهای طبیعی گیاه تأثیر می‌گذارند تا کارایی مصرف مواد غذایی و بهبود کیفیت گیاه را در شرایط مختلف محیطی بهبود بخشند.
در Regulation (EU) 2019/1009 (FPR)، PFC 6 برای تعریف و نظارت بر بیوستیمولانت ها اختصاص داده شده است. این بخش از مقرره وظیفه تعریف دقیق و ایجاد فرآیند ارزیابی انطباق برای بیوستیمولانت ها را بر عهده دارد.
دسته‌بندی بیوستیمولانت ها (PFC 6)
در Annex I مقرره، بیوستیمولانت ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- بیوستیمولانت‌های میکروبی (PFC 6(A)): این دسته شامل میکروارگانیسم‌هایی است که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر سیستم‌های زیستی گیاه تأثیر می‌گذارند. این میکروارگانیسم‌ها می‌توانند با تحریک ریزوسفر یا بهبود جذب مواد غذایی توسط گیاه، کارایی تغذیه‌ای را افزایش دهند.
- بیوستیمولانت‌های غیرمیکروبی (PFC 6(B)): این گروه شامل ترکیبات غیرمیکروبی مانند پلی‌ساکاریدها، اسیدهای آمینه، پپتیدها و ترکیبات گیاهی است که موجب بهبود کیفیت و مقاومت گیاه در برابر تنش‌ها می‌شوند. این ترکیبات می‌توانند به‌طور مستقیم بر روی فرایندهای زیستی گیاه تأثیر بگذارند.
نکته: بیوستیمولانت ها تأثیر تغذیه‌ای مستقیم بر گیاه ندارند و فقط فرآیندهای زیستی گیاه را بهبود می‌بخشند.
الزامات فنی و فرآیند ارزیابی انطباق بیوستیمولانت‌ها
Annex IV در مقرره FPR برای بیوستیمولانت ها فرآیند ارزیابی انطباق را تعیین کرده است. این فرآیند شامل چندین مرحله است که به‌طور دقیق ویژگی‌ها و کاربردهای بیوستیمولانت‌ها را بررسی می‌کند.
شرایط فنی برای استفاده از بیوستیمولانت‌ها:
- شواهد علمی معتبر: برای آنکه یک محصول به‌عنوان بیوستیمولانت شناخته شود، باید شواهد علمی معتبری وجود داشته باشد که نشان دهد محصول می‌تواند کارایی گیاه را افزایش دهد.
- کارایی و تأثیر: بیوستیمولانت‌ها باید تأثیراتی مثبت بر روی گیاهان در شرایط محیطی مختلف مانند خاک‌های کم‌مواد غذایی، تنش‌های خشکی یا شوری و غیره نشان دهند.
- ایمنی: تمامی بیوستیمولانت‌ها باید برای انسان‌ها، حیوانات و محیط زیست ایمن باشند.
فرآیند ارزیابی انطباق:
بیوستیمولانت ها باید از طریق یک ماژول ارزیابی انطباق انتخابی عبور کنند. این ماژول‌ها شامل موارد زیر هستند:
- Module A: این ماژول برای محصولاتی که ساده‌ترین ترکیب را دارند و فقط از مواد قابل‌قبول استفاده می‌کنند، مناسب است.
- Module A1: برای محصولاتی که نیاز به آزمایش‌های خاص دارند.
- Module B + C: برای محصولاتی که از ترکیبات پیچیده‌تری تشکیل شده‌اند، مانند محصولات بیوستیمولانت مبتنی بر ترکیبات گیاهی و پلی‌ساکاریدها.
مواد مجاز برای بیوستیمولانت‌ها
تمامی بیوستیمولانت‌ها باید از مواد تشکیل‌دهنده‌ای ساخته شوند که مطابق با Annex II (CMCها) باشند. این مواد می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- میکروارگانیسم‌ها: باکتری‌ها و قارچ‌هایی که با تحریک سیستم‌های طبیعی گیاهان باعث بهبود جذب مواد غذایی و مقاومت به بیماری‌ها می‌شوند.
- ترکیبات غیرمیکروبی: مواد گیاهی، پلی‌ساکاریدها، اسیدهای آمینه و پپتیدها که می‌توانند فرآیندهای زیستی گیاهان را تقویت کنند.
- مواد بازیافتی: بیوستیمولانت‌هایی که از مواد بازیافتی به‌دست آمده‌اند باید از نظر کیفیت و ایمنی تأیید شوند.
برچسب‌گذاری بیوستیمولانت‌ها
تمامی بیوستیمولانت ها باید طبق Annex III برچسب‌گذاری شوند که شامل موارد زیر است:
- نام محصول
- ترکیب دقیق مواد تشکیل‌دهنده
- مقدار توصیه‌شده و نحوه استفاده
- هشدارها و محدودیت‌ها
- تأثیرات قابل‌انتظار و محدوده کارایی
برچسب‌گذاری دقیق و شفاف برای بیوستیمولانت‌ها ضروری است تا کشاورزان و تولیدکنندگان از تأثیرات مثبت آنها به‌درستی بهره‌برداری کنند.
چالش‌ها و فرصت‌ها در استفاده از بیوستیمولانت‌ها
چالش‌ها:
- نبود شواهد کافی: برای برخی از بیوستیمولانت‌ها، شواهد علمی کافی برای اثبات اثرات بلندمدت آنها وجود ندارد.
- مقررات پیچیده: فرآیند ارزیابی انطباق و آزمایش بیوستیمولانت‌ها می‌تواند پیچیده و زمان‌بر باشد.
- پذیرش عمومی: بسیاری از کشاورزان ممکن است به استفاده از بیوستیمولانت‌ها به‌ویژه نوع غیرمیکروبی آنها مقاومت کنند.
فرصت‌ها:
- افزایش کارایی منابع: بیوستیمولانت‌ها می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا مصرف کودهای شیمیایی را کاهش دهند و در عین حال بهبود رشد گیاهان را تجربه کنند.
- کاهش اثرات زیست‌محیطی: استفاده از بیوستیمولانت‌ها می‌تواند به کاهش آلودگی محیط زیست و استفاده بهینه‌تر از منابع کمک کند.
- مقاومت به تنش‌ها: بیوستیمولانت‌ها می‌توانند مقاومت گیاهان را در برابر تنش‌های محیطی افزایش دهند.
نتیجه‌گیری
PFC 6 و بیوستیمولانت ها به‌عنوان ابزارهایی مؤثر در کشاورزی پایدار شناخته می‌شوند. این مواد می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا کارایی استفاده از مواد غذایی را افزایش دهند، در حالی که اثرات زیست‌محیطی منفی را کاهش می‌دهند. برای تجاری‌سازی بیوستیمولانت‌ها، رعایت دقیق مقررات Regulation (EU) 2019/1009 و الزامات موجود در Annex II و Annex IV ضروری است.
فهرست منابع
منابع قانونی و رسمی
- Regulation (EU) 2019/1009 – Official Journal of the European Union (OJ L 170, 25 June 2019).
Text of the Regulation - Annex I – Biostimulants (PFC 6) – Regulation (EU) 2019/1009:
Annex I (PFC 6) - Annex II – CMCs (Component Material Categories) – Regulation (EU) 2019/1009:
Annex II (CMC) - Annex III – Labelling Requirements – Regulation (EU) 2019/1009:
Annex III (Labelling) - Annex IV – Conformity Assessment (Modules) – Regulation (EU) 2019/1009:
Annex IV (Modules)
منابع فنی و اجرایی
- European Commission – Biostimulants: FAQs and General Guidance – Overview and Frequently Asked Questions about Biostimulants in the EU market.
EU Biostimulant Guidelines - Fertilizers Europe – Biostimulants and the New EU Regulation 2019/1009 – Explanation on the Regulation and how it impacts biostimulants and their registration.
Fertilizers Europe – Biostimulants Overview - CEN/TC 455 – Biostimulant Standards and Technical Specifications – European Committee for Standardization (CEN) on biostimulants and their application.
CEN/TC 455 - European Biostimulants Industry Council (EBIC) – Biostimulant Market Overview – An industry report on the biostimulant market, highlighting trends and challenges in biostimulant use.
EBIC – Market Report - FAO – International Code of Conduct on Pesticide Management: Biostimulants in Integrated Pest Management – FAO guidelines for integrating biostimulants in sustainable agricultural practices.
FAO Code of Conduct - ESAC (European Scientific Advisory Committee on Biostimulants) – Scientific Opinion on Biostimulants and their role in agricultural innovation.
ESAC Biostimulants Opinion
استانداردها و مرجع‌های علمی
- EN 17700: Biostimulants – Terminology and Classification – European Standard defining the terminology and classification of biostimulants.
EN 17700 - FAOLEX Database – FAO’s Lex database for agricultural legislation on biostimulants and related practices.
FAOLEX
