مدیریت چرخه عمر محصول (PLM)
مدیریت چرخه عمر محصول (PLM) به مدیریت یک کالا در طی مراحل معمول عمر محصول خود اشاره دارد: توسعه و معرفی، رشد، بلوغ/پایداری و افول. این مدیریت هم شامل تولید کالا و هم بازاریابی آن می شود. مفهوم چرخه عمر محصول به تصمیم گیری تجاری، از قیمت گذاری و ارتقاء گرفته تا گسترش یا کاهش هزینه کمک می کند.
آشنایی با مدیریت چرخه عمر محصول (PLM)
مدیریت چرخه عمر محصول موثر، بسیاری از شرکت‌ها، بخشها و کارمندانی را که با تولید محصول درگیر هستند گرد هم می‌آورد تا فعالیت‌های خود را ساده‌تر کنند، با هدف نهایی تولید محصولی که بهتر از رقبای خود عمل کند، سودآوری بالایی داشته باشد و تا زمانی که تقاضای مصرفکننده باشد دوام داشته باشد. مجوز فناوری این فراتر از تنظیم یک صورتحساب مواد (BOM) است.
سیستم‌های PLM به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا با پیچیدگی‌های فزاینده و چالش‌های مهندسی توسعه محصولات جدید کنار بیایند. آنها را می توان یکی از چهار سنگ بنای ساختار فناوری اطلاعات یک شرکت تولیدی در نظر گرفت، بقیه آنها مدیریت ارتباطات با مشتریان خود (مدیریت ارتباط با مشتری [CRM])، معاملات آنها با تامین کنندگان (مدیریت زنجیره تامین [SCM])، و منابع آنها در سازمان (برنامه ریزی منابع سازمانی [ERP]).
مشخص کردن اینکه یک محصول در کدام مرحله از چرخه عمر خود قرار دارد، نحوه عرضه آن به بازار را مشخص می کند. برای مثال، یک محصول جدید (یکی در مرحله معرفی) نیاز به توضیح دارد، در حالی که یک محصول بالغ باید متمایز شود. PLM می تواند بر عناصر اساسی تر یک محصول نیز تأثیر بگذارد. حتی پس از رسیدن به بلوغ، یک محصول همچنان می تواند رشد کند – به خصوص اگر به نوعی به روز شود یا تقویت شود.
تاریخچه مدیریت چرخه عمر محصول
مفهوم یک محصول دارای مراحل زندگی (و نیاز به مدیریت آنها) در اوایل سال 1931 مطرح شد. در حدود سال 1957، یکی از کارمندان Booz Allen Hamilton، آژانس تبلیغاتی، یک چرخه عمر پنج مرحله ای برای کالاها را تئوری کرد که با شروع مرحله مقدمه، افزایش از طریق رشد و بلوغ، و در نهایت ضربه به اشباع و افول.
یکی از اولین کاربردهای ثبت شده PLM مدرن با شرکت موتورز آمریکا (AMC) در سال 1985 اتفاق افتاد. AMC به دنبال راهی برای سرعت بخشیدن به روند توسعه محصول خود برای رقابت بهتر با رقبای بزرگتر خود در سال 1985 – در حالی که بودجه بزرگ آنها را نداشت – تصمیم گرفت. بر تقویت چرخه عمر محصولات محصولات اصلی خود (به ویژه جیپ) تأکید می کند. به دنبال این استراتژی، پس از معرفی جیپ چروکی جمع‌وجور خود، وسیله نقلیه‌ای که بازار خودروهای مدرن اسپرت (SUV) را راه‌اندازی کرد، AMC توسعه مدل جدیدی را آغاز کرد که در نهایت به عنوان جیپ گرند چروکی معرفی شد.
اولین بخش در تلاش برای توسعه سریعتر محصول، ظهور سیستم‌های نرم‌افزاری طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) بود که مهندسان را بهره‌ورتر کرد. بخش دوم این تلاش، سیستم ارتباطی جدید بود که اجازه می‌داد تضادها سریعتر حل شوند و همچنین تغییرات مهندسی پرهزینه را کاهش داد زیرا همه نقشه‌ها و اسناد در یک پایگاه داده مرکزی قرار داشتند.
مدیریت داده‌های محصول به قدری مؤثر بود که پس از خرید AMC توسط کرایسلر، این سیستم در سراسر شرکت گسترش یافت و همه افراد درگیر در طراحی و ساخت محصولات را به هم متصل کرد. با استفاده از فناوری PLM، کرایسلر توانست تا اواسط دهه 1990 به کم‌هزینه‌ترین تولیدکننده صنعت خودرو تبدیل شود.
مراحل خاص یک محصول
شرکت ها ممکن است هر مرحله از محصول را به طور متفاوتی دسته بندی کنند. با این حال، به طور کلی، چندین مرحله متمایز در طول چرخه عمر محصول وجود دارد که تقریباً همه محصولات آن را تجربه می کنند.
مرحله مفهومی
مرحله مفهومی شامل ایده های اولیه و برنامه ریزی برای یک محصول جدید است. این شامل تحقیقات بازار، شناسایی نیازهای مشتری و تعیین امکان سنجی محصول است. این مرحله که اغلب توسط بخشهای تحقیق و توسعه هدایت میشود، چرخه عمر محصول را آغاز می‌کند، زیرا در آنجا ایده‌ها تولید می‌شوند.
مرحله طراحی
در مرحله طراحی، محصول برنامه ریزی، توسعه و آزمایش می شود. این شامل ایجاد نمونه های اولیه محصول، اصلاح طرح و اطمینان از مطابقت آن با تمام الزامات نظارتی و ایمنی است. مجدداً، شرکت‌ها اغلب باید هزینه‌های تحقیق و توسعه را در این مرحله طراحی متقبل شوند، زیرا چیزی که قبلاً وجود نداشته است باید ایجاد و آزمایش شود.
مرحله تولید
اگر شرکت نسبت به محصول خود احساس اطمینان کند و احساس کند بازاری برای محصول وجود دارد، محصول به مرحله تولید می رود. این مرحله شامل ساخت محصول از جمله تامین مواد اولیه، مونتاژ اجزا و آزمایش محصول نهایی است. در این مرحله، شرکت باید یک محصول کامل داشته باشد و نباید به طور مداوم طراحی را تغییر دهد.
مرحله فروش
اکنون که محصول ساخته شده است، به مرحله فروش می رود. این مرحله شامل تبلیغ و فروش محصول به مشتریان است. این شامل تبلیغات، تبلیغات فروش و استراتژی های قیمت گذاری می شود. در بسیاری از موارد، مرحله فروش و مرحله تولید همزمان اتفاق می‌افتند، زیرا یک شرکت باید سعی کند پیش‌بینی کند که چه تعداد فروش اتفاق می‌افتد (و بنابراین نیاز به تولید دارد).
مرحله پشتیبانی
مرحله پشتیبانی شامل ارائه پشتیبانی مداوم به مشتریان پس از خرید محصول است. این شامل خدمات مشتری، گارانتی و تعمیرات می شود. این همچنین ممکن است مربوط به آموزش‌ها یا خدمات مداومی باشد که به مالکان جدید ارائه میشود تا تجربه کاربری آنها را بهتر افزایش دهند (مثلاً آموزش‌هایی در مورد نحوه استفاده از فناوری جدیدشان).
مرحله بازنشستگی
چه رقبا محصول بهتری ارائه کرده باشند و چه محصول دیگر مورد تقاضای بازار نباشد، چرخه عمر محصول با بازنشستگی محصول به پایان می رسد. این مرحله شامل پایان عمر محصول، از جمله دفع، بازیافت یا استفاده مجدد از کالا است. در بسیاری از موارد، محصولات موفق به سادگی از طریق تکرارهای آینده (یعنی هر نسل از آیفون را در نظر بگیرید) افزایش می یابد.
مزایای مدیریت چرخه عمر محصول
مدیریت صحیح چرخه عمر محصول دارای مزایای بسیاری مانند رساندن محصول به بازار سریعتر، عرضه محصول با کیفیت بالاتر در بازار، بهبود ایمنی محصول، افزایش فرصت های فروش و کاهش خطاها و ضایعات است. نرم افزار کامپیوتری تخصصی برای کمک به PLM از طریق عملکردهایی مانند مدیریت اسناد، یکپارچه سازی طراحی و مدیریت فرآیند در دسترس است.
مدیریت چرخه عمر محصول در تلاش است تا کیفیت و قابلیت اطمینان محصول را بهبود بخشد. به دلیل ساختار واضح تر برنامه ریزی و نوآوری، شرکت ها ممکن است نیاز به هزینه کمتری برای نمونه سازی داشته باشند. این همچنین منجر به درخواست های بالقوه دقیق تر و به موقع تر برای نقل قول ها (RFQ) می شود.
شرکت هایی که عمداً در مرحله بازنشستگی هستند ممکن است به دلیل استفاده مجدد از اطلاعات پس انداز کنند. این همچنین به این معنی است که شرکت‌ها می‌توانند از قبل برنامه‌ریزی کنند و ضایعات را به حداقل برسانند یا هزینه‌های مواد را به دلیل درک بیشتر از اینکه هر محصول آنها در حال حاضر در چه مرحله‌ای است، کاهش دهند.
عناصر مدیریت چرخه عمر محصول
مدیریت چرخه عمر محصول مستلزم همکاری گسترده بین بخش ها در تمام طول عمر یک محصول است.
مدیریت چرخه عمر محصول اغلب با مدیریت داده های محصول (PDM) آغاز می شود. PDM مدیریت تمام داده های مرتبط با محصول مانند طرح ها، مشخصات، صورتحساب مواد و سفارشات تغییر مهندسی است. این فرآیند ساده به بخشهای مختلف اجازه می‌دهد تا زمانی که یک محصول از یک مرحله به مرحله دیگر می‌رود، به‌طور یکپارچه‌تر با یکدیگر همکاری کنند.
این فرآیند همچنین اغلب به یک مخزن طراحی محصول نیاز دارد. این پایگاه اطلاعاتی شامل ایجاد محصولات جدید، ایده ها، طرح ها، نمونه های اولیه و آزمایش هایی است که بر روی هر یک از آنها انجام شده است.
از آنجایی که کالاهای مختلف باید از تامین کنندگان مختلف در کل چرخه عمر جاری شوند، مدیریت چرخه عمر محصول نیز اغلب با مدیریت زنجیره تامین مرتبط است. این تضمین می کند که، صرف نظر از اینکه محصول در چه مرحله ای است، شرکت قادر به تهیه، برنامه ریزی، جمع آوری و توزیع منابع است.
در آخر، عناصر زیادی وجود دارد که باید به عنوان محصول مورد استفاده قرار گیرد و وارد مراحل بعدی زندگی آن شود. بخش های فروش و بازاریابی باید به شدت با یکدیگر همکاری کنند تا استراتژی های تبلیغاتی و فروش مناسب را طراحی کنند. همچنین ممکن است با ارائه خدمات و پشتیبانی همزمان باشد، به خصوص زمانی که شرکت از یک محصول دور میشود یا مشوق‌های پایان عمر را به عنوان بخشی از فروش ارائه می‌دهد. این همچنین ممکن است شامل خدمات بازیافت یا توزیع مجدد برای اقلامی باشد که باید با ملاحظه دور ریخته شوند.
اندازه گیری چرخه عمر محصول
شرکت ها اغلب باید از ترکیبی از روش های اندازه گیری استفاده کنند تا به بهترین نحو بدانند چه زمانی یک کالا را از یک مرحله به مرحله بعدی انتقال دهند. این امر به ویژه هنگامی که یک محصول منتشر شده است و یک شرکت باید تصمیم بگیرد که چه زمانی از ارائه کالای خوب خارج شود، بسیار مهم است. به طور کلی چندین نوع روش اندازه گیری وجود دارد که عبارتند از:
- داده‌های فروش: یکی از واضح‌ترین راه‌ها برای اندازه‌گیری چرخه عمر یک محصول، مشاهده داده‌های فروش آن در طول زمان است. روند فروش می تواند نشان دهد که یک محصول در حال افزایش محبوبیت، افزایش یا کاهش است. این اطلاعات ممکن است به طور طبیعی به یک شرکت سیگنال دهد که زمان آن است که تولید، بازاریابی یا عرضه محصول را کاهش دهد. بیشتر شرکت ها ممکن است هزینه ها را کنار بگذارند و فقط به درآمد محصول نگاه کنند، اگرچه هزینه ها یک عامل هستند و ارزش در نظر گرفتن دارند.
- بازخورد مشتری: بازخورد مشتری می تواند بینش ارزشمندی را در مورد چرخه عمر محصول ارائه دهد. بازخورد مثبت در اوایل عمر یک محصول می تواند نشان دهنده پتانسیل رشد آن باشد، در حالی که بازخورد منفی بعداً در چرخه عمر ممکن است نشان دهنده کاهش آن باشد. مشتریان همچنین ممکن است بینش هایی در مورد کمبودهای یک محصول ارائه دهند و به شرکت نشان دهند که آیا تکرار جدید محصول می تواند نیازهای برآورده نشده مصرف کننده را برطرف کند یا خیر.
- تجزیه و تحلیل رقبا: نظارت بر رقبا نیز می تواند به اندازه گیری چرخه عمر محصول کمک کند. همانطور که محصولات جدید وارد بازار می شوند و سایر محصولات قدیمی می شوند، چرخه عمر محصول می تواند تحت تأثیر قرار گیرد. برای مثال، اگر شرکت‌های دیگر کالاهای بهتر، سریعتر یا ارزان‌تری ارائه می‌دهند، ممکن است زمان آن رسیده باشد که محصول خود را دوباره ارزیابی کنید. نمونه های خاص اندازه گیری ممکن است شامل حاشیه سود یا بررسی نوآوری باشد.
- کیفیت خروجی: شرکت ها می توانند خروجی خود را ارزیابی کنند تا تصمیم بگیرند که آیا ارائه محصول هنوز منطقی است یا خیر. با استفاده از معیارهای خاصی مانند کیفیت خروجی، کارایی تولید، یا ضایعات محصول، یک شرکت می‌تواند ایده‌ای در مورد اینکه آیا رویکرد متفاوت در تولید کارآمدتر است یا خیر.
- ادعاهای گارانتی/بازگشت: اگر محصولات یک شرکت به طور مداوم خراب می شوند یا نیاز به تعمیر دارند، ممکن است زمان ارزیابی مجدد کالا فرا رسیده باشد. این را می توان با تعامل با مشتریان برای ادعاهای گارانتی، درخواست های تعمیر، بررسی های ناراضی و بازگرداندن محصول اندازه گیری کرد.
آینده مدیریت چرخه عمر محصول
مدیریت چرخه عمر محصول از بین نمی رود. با این حال، با گذشت زمان، ماهیت محصولات و مراحل آنها احتمالاً تغییر می کند. با ظهور فناوری جدید و تغییر ترجیحات مصرف کننده، مراحل مدیریت چرخه عمر محصول ممکن است به این تغییرات تغییر کند.
عنصری که بیشترین اختلال بالقوه در آینده را دارد، به تحول دیجیتالی مداوم اطلاعات مربوط می شود. از طریق هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی یا اینترنت اشیا، شرکت‌ها می‌توانند داده‌ها را در هر مرحله کارآمدتر از همیشه جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل کنند. این در آینده توانایی شرکت را برای بهینه سازی عملکرد و کاهش هزینه ها افزایش می دهد.
تلاش در فناوری همچنین فرصت هایی را برای ارتباطات بهتر ایجاد می کند. توسعه و مدیریت محصول با تیم های متقابلی که با یکدیگر همکاری می کنند تا محصولات را به بازار عرضه کنند، همکاری بیشتری می کنند. راه‌حل‌های جدیدی برای پشتیبانی از این روند توسعه می‌یابند که به ابزارهای بلادرنگ برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک امکان می‌دهد فوراً اتخاذ شوند. این ابزارها همچنان کار اعضای تیم را بدون در نظر گرفتن موقعیت مکانی آنها به صورت یکپارچه با هم آسان می کند.
همانطور که مصرف کنندگان نسبت به محیط زیست آگاه تر می شوند، شرکت ها می توانند بهتر به تقاضای پایداری پاسخ دهند. سیستم های مدیریت چرخه عمر محصول می توانند با ارائه ابزارهایی برای اندازه گیری و مدیریت پایداری در طول چرخه عمر محصول از طراحی تا دفع پایان عمر، از این روند پشتیبانی کنند. این شامل روش های هوشمند و مقیاس پذیر برای اندازه گیری ضایعات یا اثرات زیست محیطی است. این همچنین به معنای روش‌های هوشمندتر و پاک‌تر برای انتقال محصولات در طول چرخه عمر یا به مصرف‌کنندگان است.
پرسش های متداول
4 مرحله چرخه عمر محصول چیست؟
اگرچه مراحل خاص تری قبلاً مورد بحث قرار گرفت، چهار مرحله گسترده تر چرخه عمر محصول عبارتند از: مقدمه، رشد، بلوغ و افول. این زمانی را پوشش می‌دهد که یک محصول ایجاد میشود، به بازار می‌آید، بازار را اشباع می‌کند و دیگر هدفی را در بازار دنبال نمی‌کند.
تفاوت بین PLM و PPM چیست؟
مدیریت چرخه عمر محصول معمولاً به ردیابی نقاط مختلف در طول عمر محصول مربوط می شود. PLM به این متخصصان کمک می کند تا نحوه و زمان تولید محصولات را کنترل کنند. مدیریت سبد محصولات نشان می دهد که چه محصولاتی باید ایجاد شوند، کدام موفقیت آمیز هستند و چه زمانی ممکن است زمان بازنشستگی آنها باشد. PPM توسط کسب و کارها استفاده می شود تا بدانند کدام محصولات موفق هستند و کدام باید بر آن تاکید شود.
چرا پروژه های PLM شکست می خورند؟
فرآیند مدیریت چرخه عمر محصول به برآوردها و پیش بینی های اساسی نیاز دارد. برای مثال، در نظر بگیرید که چگونه یک شرکت باید پیش‌بینی کند که فروش یک محصول جدید نوآورانه چقدر خواهد بود. چه شرکت بیش از حد خوش بین باشد، چه اطلاعات بدی از شرکت کنندگان در بازار دریافت کند، یا فرآیند تولید را دست کم بگیرد، شرکت ها واقعاً نمی دانند که آیا یک پروژه موفق خواهد بود تا زمانی که محصول به بازار عرضه شود و اعداد فروش آغاز شود.
چگونه چرخه عمر محصول را مدیریت می کنید؟
چرخه عمر محصول با اطمینان از برقراری ارتباط در بخشها مدیریت میشود. بخشهای توسعه باید با بخشهای تولید و فروش در تماس باشند تا از تامین منابع کافی اطمینان حاصل کنند. به روشی مشابه، بخشهای تولید و فروش باید اطلاعات را در بالادست انتقال دهند تا امکان توسعه و بهبود آتی محصولات بر اساس بازخورد مصرفکننده فراهم شود.
نتیجه گیری
مدیریت چرخه عمر محصول فرآیند مدیریت کل چرخه عمر یک محصول است. یک محصول از ایده، طراحی و ساخت تا بازنشستگی و دفع آن، چیزهای زیادی را پشت سر می گذارد و از بخش های مدیریتی عبور می کند. هدف مدیریت چرخه عمر محصول بهینه سازی فرآیند توسعه، بهبود کیفیت محصول، کاهش زمان عرضه به بازار و افزایش سودآوری است.
