استاندارد ایزو چیست؟ 6 مرحله از تدوین استاندارد ISO
ایزو استاندارد بین المللی جهت رعایت اصول مدیریت کیفیت برای فرآیندهای اجرایی طی تولید محصول یا ارائه خدمات است که توسط سازمان بین المللی استانداردسازی ISO، تدوین می گردد. سازمان بین المللی استاندارد ایزو یک فدراسیون جهانی خصوصی هست که اعضاء آن سازمان های استاندارد ملی کشورها می باشند.
استاندارد ایزو چیست؟ استاندارد ISO تایید کننده الزامات سیستم مدیریت در سازمان ها و کسب وکارها است. شرکت ها، کسب وکارها و سازمان ها جهت رعایت الزامات استاندارد بین المللی به استاندارد ایزو نیاز دارند. استاندارد ایزو توسط سازمان بین المللی استاندارد ISO، تدوین و منتشر می شود. سازمان ایزو تدوین کننده استانداردهای مدیریت کیفیت، خدمات یا محصول است و صادر کننده گواهینامه استاندارد بین المللی نیست.
تیم فنی شرکت ایران گواه توسط این مقاله موضوعات زیر را بررسی می کند و هدف از تدوین مقاله “استاندارد ایزو چیست؟ سازمان استاندارد بین المللی (ISO) کیست و چرا استاندارد ایزو مهم است“، صرفاً اطلاع رسانی می باشد.
استاندارد ایزو چیست؟
ایزو استاندارد بین المللی جهت رعایت اصول مدیریت کیفیت برای فرآیندهای اجرایی طی تولید محصول یا ارائه خدمات است که توسط سازمان بین المللی استانداردسازی ISO، تدوین می گردد. سازمان بین المللی استاندارد ایزو یک فدراسیون جهانی خصوصی هست که اعضاء آن سازمان های استاندارد ملی کشورها می باشند.
مهمترین استاندارد بین المللی ISO که عموماً توسط سازمان ها حتی اشخاص حقیقی درخواست می گردد، استاندارد ایزو 9001 است. ISO 9001 سیستم مدیریت کیفیت را برای کسب و کارها تدوین و مستند می کند. بنابراین اخذ گواهینامه ایزو 9001 برای آنها بسیار مهم است. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد اخذ گواهینامه ایزو 9001 اینجا کلیک نمایید.
سازمان ایزو کیست؟
سازمان استاندارد سازی بین المللی ISO یک سازمان غیر دولتی است که متشکل از نهادهای استاندارد ملی بیش از 160 کشور دنیا به وجود آمده است. مثلاً، موسسه استاندارد ملی آمریکا نماینده ایالات متحده است. اعضاء سازمان استاندارد بین المللی ایزو در توسعه و ارتقای استانداردهای بین المللی برای فناوری، فرآیندهای آزمایش علمی، شرایط کاری، مسائل اجتماعی و دیگر موارد همکاری می کنند.
ISO مخفف چیست؟
ISO مخفف سه کلمه “I” مخفف (International) “O”مخفف (Organization) و “S” مخفف (Standardization) یعنی سازمان بین المللی استاندارد سازی است. تاریخچه تکمیلی سازمان بین المللی ایزو در زیر آورده شده است.
تاریخچه سازمان بین المللی استاندارد ایزو
استانداردها و استانداردسازی در تجارت بین المللی مهم هستند، استانداردهای ناسازگار می توانند موانعی برای تجارت باشند، بنابراین اخذ گواهینامه ایزو می تواند به سازمانها در مناطق مختلف برتری دهد. استانداردها ارجاعات قابل شناسایی واضحی را ارائه می دهند که در سطح بین الملل به رسمیت شناخته می شوند و رقابت عادلانه ای را در اقتصادهای بازار آزاد به وجود می آورند.
استانداردها از جمله استاندارد ایزو تجارت را از طریق افزایش کیفیت و قابلیت اطمینان محصول، همکاری و سازگاری بیشتر، سهولت نگهداری بیشتر و کاهش هزینه تسهیل می کنند. استاندارد ISO طیف گسترده ای از استانداردها را غیر از استاندارد مهندسسی برق و الکترونیک تحت پوشش کمیسیون بین المللی الکترونیکی (IEC)، استانداردهای مخابراتی تحت پوشش اتحادیه بین المللی تلگراف (ITU) و فناوری اطلاعات تحت پوشش JTC پوشش می دهد.
سازمان بین المللی استاندارد (ISO) در سال میلادی 1926 بعنوان فدراسیون بین المللی انجمن های استاندارد ملی (ISA) شروع بکار کرد. سازمان تاسیس شده در ابتدا به شدت متمرکز بر مهندسی مکانیک بود. سازمان استاندارد ایزو در سال 1942 هنگام جنگ جهانی دوم منحل شد اما با رشد صنعت سال 1946 میلادی به نام فعلی ISO سازماندهی شد.
نام ISO از کلمه یونانی “ISOS” به معنای “برابر” گرفته شده است، این یعنی اینکه اگر دو محصول دارای استاندارد یکسانی باشند با هم برابر هستند. این نام هرگونه سردرگمی را که می تواند از ترجمه “سازمان بین المللی استاندارد سازی” به زبان های مختلف ناشی شود که منجر به ایجاد کلمه اختصاری متفاوت شود، از بین می برد.
سازمان بین المللی ISO یک سازمان داوطلبانه است که اعضای آن مقامات استاندارد شناخته شده ای هستند که هر یک نماینده یک کشور هستند. بخش عمده ای از کار تدوین استاندارد ایزو توسط کمیته فنی 2700 انجام می شود. هر کمیته و کمیته های فنی توسط دبیرخانه یکی از سازمان های عضو اداره می شوند.
گروه استاندارد ANSI ASC Z-1/ASQ نمایندگی ایالات متحده را در کمیته فنی ISO 176 و ISO 207 که با مهمترین استانداردهای ایزو تدوین شده (استاندارد ISO 9001 و استاندارد ISO 14001) مرتبط هستند، هماهنگ می کند.
ساختمان مرکزی سازمان بین المللی استاندارد ایزو در ژنو سوئیس واقع شده و سازمان استاندارد ایران یکی از اعضای این گروه است.
فرآیند تدوین استاندارد ایزو چگونه است؟
تدوین استاندارد ISO توسط گروه هایی از کارشناسان در سراسر جهان که بخشی از گروه های بزرگتر به نام کمیته فنی هستند ایجاد می شود. این کارشناسان در مورد تمامی جنبه های استاندارد منجمله دامنه، تعاریف کلیدی و محتوای استاندارد به جمع بندی می رسند. استانداردها با اجماع توسط هر سازمان عضوی که منافع فروشندگان، تولیدکنندگان، مصرف کنندگان، متخصصان در نظر می گیرد، به دست می آید.
هر استاندارد قبل از انتشار به نام استاندارد ISO، یک فرآیند شش مرحله ای را طی می کند که به شرح زیر است.
- ارائه پیشنهاد بر اساس نیاز جامعه بین الملل سپس عضوهایی که مایل به کار بر روی آن هستند مشخص می شود.
- متن استاندارد پیشنهادی وارد مرحله آماده سازی می شود که در آن پیش نویس کاری استاندارد تهیه می شود.
- بعد از تکمیل پیش نویس، پیش نویس تدوین شده وارد مرحله کمیته فنی ایزو می شود. خروجی این مرحله پس از اجماع کارشناسان استاندارد بین المللی DIS است.
- استاندارد بین المللی DIS بین عضوهای متناظر سازمان استاندار ایزو پخش می شود و سپس به آن رای می دهند. استاندارد تدوین شده باید حداقل 75 درصد آرا را به دست آورد.
- پس از کسب تایید از DIS به یک استاندارد بین المللی تبدیل شده و پیش نویس استاندارد جهت رای گیری وارد مرحله تایید می شود.
- در این مرحله متن پیش نویس استاندارد بین تمامی اعضا پخش می شود و در صورت کسب رای حداقل 75 درصد، بعنوان استاندارد جدید ایزو به دبیرخانه مرکزی ISO ارسال و منتشر می شود.
اعضای شرکت کننده ISO در مورد تاییدیه های استاندارد رای می دهند. یک استاندارد باید از حداقل دو سوم اعضای شرکت کننده رای مثبت و حداکثر از یک چهارم اعضای شرکت کننده رای منفی دریافت کند.
فعالیت سازمان بین المللی ایزو چگونه است؟
ISO استانداردهایی را برای طیف وسیعی از محصولات، مواد و فرآیندها توسعه و منتشر می کند. در حال حاضر، این سازمان دارای بیش از 24362 استاندارد است که در لیست استانداردهای ایزو گنجانده شده است که به بخش های مختلفی منجمله فناوری مراقبت های بهداشتی، مهندسی راه آهن، جواهرات، پوشاک، متالورژی، سلاح، رنگ، مهندسی عمران، کشاورزی و … تقسیم می شود. سازمان بین المللی ISO علاوه بر تولید استانداردها، گزارش های فنی، مشخصات فنی، مشخصات عمومی، تصحیح های فنی و راهنماها را نیز منتشر میکند.
سازمان ایزو با ارائه استانداردهای مشترک بین کشورهای مختلف نقش مهمی در تسهیل تجارت جهانی ایفا می کند. این استانداردها برای اطمینان از اینکه محصولات و خدمات ایمن، قابل اعتماد و با کیفیت هستند در نظر گرفته شده است. برای مصرف کننده، این استانداردها تضمین می کنند که محصولات گواهی شده با حداقل استانداردهای بین المللی مطابقت دارند.
چه افرادی متن استانداردهای بین المللی ایزو را بررسی می کنند؟
استانداردهای ایزو در سطح بین المللی مورد توافق کارشناسان در زمینه های مرتبط است. اینها افرادی هستند که می دانند صنایعشان به چه چیزی نیاز دارد، افرادی مانند تولیدکنندگان، فروشندگان، خریداران، مشتریان، انجمن های تجاری، کاربران یا تنظیم کننده ها.
عدد بعد از حروف ISO نشانه چیست؟
اعدادی که بعد از حرف ایزو در گواهینامه یا متن استاندارد ایزو نمایش داده می شود نشانه چیست؟، این ممکن است سوال برخی از متقاضیان باشد. بعد از کلمه ISO استاندارد ایزو تدوین شده و سپس آخرین ویرایش استاندارد به سال میلادی مکتوب می شود. مثلاً استاندارد ISO 9001:2015. عدد 9001 بعد از ایزو استاندارد سیستم مدیریت کیفیت را بیان می کند و سال میلادی 2015 بیان کننده آخرین ویرایش استاندارد مدیریت کیفیت است که در سال 2015 توسط سازمان ایزو منتشر شده است.
ما سعی کرده ایم از طریق این مقاله به چالش های شما برای ایزو چیست؟، تاریخچه تاسیس سازمان بین المللی ایزو، اختصار کلمه ISO به چه معنا است، ISO کیست، چرا استاندارد ایزو مهم است و الباقی موارد پاسخ صحیحی بدهیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان شرکت ایران گواه در تماس باشید.
ما همین مقاله را به صورت فایل PDF برای شما بارگذاری می کنیم. شما می توانید مقاله استاندارد ایزو چیست را به صورت فایل PDF دانلود و استفاده کنید. حتی می توانید این مقاله را برای دیگران به اشتراک بگذارید. اگر این مقاله برای شما مفید بود به ما امتیاز دهید و تیم فنی ما را جهت تدوین مقالات بیشتر یاری کنید.
پرسش های متداول
استاندارد ایزو چیست؟
ایزو استاندارد بین المللی جهت رعایت اصول مدیریت کیفیت برای فرآیندهای اجرایی طی تولید محصول یا ارائه خدمات است که توسط سازمان بین المللی استانداردسازی ISO، تدوین می گردد. سازمان بین المللی استاندارد ایزو یک فدراسیون جهانی خصوصی هست که اعضاء آن سازمان های استاندارد ملی کشورها می باشند.
ISO مخفف چیست؟
ISO مخفف سه کلمه “I” مخفف (International) “O”مخفف (Organization) و “S” مخفف (Standardization) یعنی سازمان بین المللی استاندارد سازی است. تاریخچه تکمیلی سازمان بین المللی ایزو در زیر آورده شده است.
مهمترین استانداردهای ایزو چیست؟
استانداردهای ایزو 9001، ایزو 14001، ایزو 45001، ایزو 22000، ایزو 27001، ایزو 29001، ایزو 13485، و ایزو 500001 از مهمترین استانداردهای ایزو هستند.
بازتاب: استاندارد سازی - گواهینامه ایزو مرکز مشاوره ایران گواه
بازتاب: پیاده سازی ISO 9001 باعث بهبود عملکرد تجاری می شود - گواهینامه ایزو مرکز مشاوره ایران گواه
بازتاب: جدول Annex A استاندارد ایزو 27001