استاندارد HSE چیست؟, مراحل دریافت گواهینامه HSE چگونه است؟
استاندارد HSE چیست؟ HSE مخفف سه کلمه H (Health)، S مخفف (Safety) و E مخفف (Environment) یعنی بهداشت، ایمنی و محیط زیست است.
استاندارد HSE چیست؟. HSE مخفف سه کلمه H (Health)، S مخفف (Safety) و E مخفف (Environment) یعنی بهداشت، ایمنی و محیط زیست است. مجموعه ای از روش های اجرا و دستورالعمل ها که خطرات بالقوه را برای یک محیط مشخص شناسایی می‌کند، توسط استاندارد HSE تدوین شده است. HSE (استاندارد اچ اس ای) بهترین شیوه ها را برای کاهش یا حذف خطرات محل کار تعریف می کند و سپس دستورالعمل هایی جهت پیشگیری از حوادث، واکنش به حوادث و غیره برای کارکنان تدوین می کند.
- تاریخچه استاندارد HSE چیست؟
- تاریخچه استاندارد HSE در ایران چیست؟
- انواع گواهینامه HSE در ایران چیست؟
- مدت اعتبار گواهینامه HSE چقدر است؟
- مرجع صدور گواهینامه HSE کیست؟
- برای دریافت گواهینامه HSE کجا مراجعه کنید؟
- هزینه اخذ گواهینامه HSE چقدر است؟
- مدت زمان صدور گواهینامه HSE چقدر است؟
- چه شرکت هایی گواهینامه HSE را صادر می کنند؟
- مزایای اخذ گواهینامه HSE چیست؟
تاریخچه استاندارد HSE چیست؟
همزمان با صنعتی شدن کشورهای در حال توسعه فعالیت های صنعتی کارخانجات تولیدی باعث آلودگی و تخریب محیط زیست، فعالیت کارگران در محیط های آلوده معادن باعث بیماری و به خطر افتادن سلامت کارگران و آمار مرگ و میر بین کارگران به شدت افزایش یافت. بنابراین، ایجاد محیطی سالم، ایمن و محافظت از محیط زیست برای سازمان ها مخصوصاً سازمان بین المللی کار (ILO) اهمیت ویژه ای پیدا کرد.
اداره بهداشت و ایمنی (HSE) توسط جان لاک اولین رهبر استاندارد HSE در 1 ژانویه سال 1975 میلادی تاسیس شد. هدف از تاسیس اداره HSE این بود که الزامات کمیسیون بهداشت و ایمنی را انجام دهد و دستورالعمل های ایمنی و بهداشت را در تمامی محل های کاری اجرا کند.
استاندارد اچ اس ای طی سه دوره تکامل یافت که به شرح زیر است.
- دوره ابتدایی از سال 1887 تا 1921، دوره دپارتمان بهداشت.
- دوره دوم از سال 1921 تا 1941، دوره Sundwall.
- دوره سوم از سال 1941 تا کنون که به نام دوره مدرن نام گذاری شده است.
طرح استاندارد HSE اولین بار توسط کشور ایالات متحده رقم خورد، سپس دپارتمان مدیریت ریسک و ایمنی در سال 1969 تشکیل شد. این دپارتمان طبق قانون OHSAS انگلیس عمل می کرد و مهمترین وظیفه آن پیشگیری از تلفات و ضایعات بوده است. سپس با به هم پیوستن دپارتمان بهداشت و محیط زیست در سال 1995 استاندارد HSE به یک سازمان یکپارچه تبدیل شد.
تقسیم بندی کلی استاندارد اچ اس ای به دو گروه نظام مدیریت (HSE-MS) و مهندسی HSE باعث پیشرفت و تکمیل دستورالعمل های این استاندارد شد.
نظام مدیریت HSE
با ورود ماشین آلات و صنعت به دنیای کار مشکلات مهمی در رابطه با ایمنی، بهداشت، سلامت کارکنان و حفاظت از محیط زیست به وجود آمد. پس واحدهای صنعتی و سازمان ها دولتی به این نتیجه رسیدند که برای ایجاد امنیت کارکنان، حفظ سلامت و محیط زیست باید یک نظام توانمند و یکپارچه برای مقابله با آن ایجاد کنند.
بنابراین، نظام یکپارچه مدیریت HSE ایجاد شد. نظام مدیریت HSE چهار هدف اصلی دارد که به شرح زیر است.
1. حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن.
2. کم کردن سطح خطرات.
3. پیشگیری از وقوع حادثه.
4. پیشگیری از آسیب رسیدن به کارکنان.
مهندسی HSE
مهندسی HSE از سه بخش ایمنی (Safety)، سلامت (Health) و محیط زیست (Envrionment) تشکیل شده است. مسئول اجرای الزامات HSE با مسئول ایمنی یا افسر ایمنی است. وظیفه مهندس HSE یا مسئول ایمنی در کارگاه بررسی خطرات احتمالی، مهارت ارزیابی ریسک، حفاظت از تجهیزات، حافظ سلامت کارکنان، کم کردن خطرات محیط کار و حفظ از محیط زیست است.
بنابراین مهندس اچ اس ای باید حتماً در کارگاه فعال باشد و بر موضوعات استاندارد HSE اشراف دقیقی داشته باشد.
تاریخچه استاندارد HSE در ایران چیست؟
تاریخچه اجرای الزامات استاندارد اچ اس ای در ایران به سال 1353 شمسی برمی گردد در جایی که طبق بند 26 قانون، شرکت ملی نفت ایران را ملزم به رعایت این الزامات در سازمان خود می کند. در سال 1380 شمسی براساس تاکید وزیر نفت وزارت نفت با کمک شورای مرکزی نظارت بر ایمنی و آتش نشانی ملزم به اجرا و استقرار سیستم مدیریت HSE در این وزارتخانه شد.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در ادامه استراتژی کلان ترسیم شده در راستای رسیدن به استانداردهای جهانی صنایع نفت و گازی و تغییر نگرش سنتی نسبت به موضوعات ایمنی در مجموعه خود از تاریخ 29/12/1380 اقدام به تشکیل مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست نمود.
شرکت نفت ایران با توجه به مدل ترسیم شده HSE در شرکت Shell نسبت به تدوین استاندارد HSE در سازمان خود اقدام کرد. به این ترتیب سازمان های زیر مجموعه شرکت نفت و پیمانکاران جزء ملزم به رعایت الزامات استاندارد اچ اس ای و دریافت گواهینامه HSE شدند.
انواع گواهینامه HSE در ایران چیست؟
گواهینامه HSE در ایران به سه گروه زیر دسته بندی می شود.
گواهینامه استاندارد HSE-MS شرکت ها
شرکت ها، سازمان ها و پیمانکاران با اجرای دقیق الزامات سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست و تایید توسط حسابرس شخص ثالث می توانند اقدام به اخذ گواهینامه HSE نمایند. پیمانکاران برای ورود به مناقصات نیاز به ارائه گواهی HSE دارند.
گواهینامه HSE اشخاص
اشخاص حقیقی جهت تکمیل رزومه یا برای استخدام به عنوان مسئول ایمنی یا افسر اچ اس ای می توانند به نام خود گواهینامه HSE دریافت کنند. اخذ گواهینامه HSE توسط افراد تایید می کند که دریافت کننده الزامات و مستندات استاندارد HSE را آموزش دیده است.
گواهینامه HSE اداره کار
گواهی صلاحیت ایمنی اداره کار توسط برخی از افراد یا شرکت ها به نام گواهینامه HSE یا HSE اداره کار عنوان می شود. مدرک HSE اداره کار توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای شرکت های پیمانکاری صادر می شود. اشخاص حقیقی یا کسب و کارها نیز می توانند گواهینانه صلاحیت ایمنی اداره کار دریافت کنند.
مدت اعتبار گواهینامه HSE چقدر است؟
اعتبار گواهی HSE همانند گواهینامه ایزو سه ساله می باشد که متقاضیان برای تمدید و مراقبتی ممیزی سالیانه می بایست اقدام کنند. پس گواهینامه HSE سه سال اعتبار دارد و به شرط تمدید سالیانه طی سه سال اعتبار می تواند استعلام شود.
استاندارد HSE همانند استاندارد ایزو توسط مرجع صدور گواهینامه (CB)، به عنوان گواهینامه HSE-MS برای متقاضیان صادر می شود. بنابراین متقاضی دریافت گواهینامه HSE به شرط اجرای کلیه الزامات سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست و تایید حسابرس مرجع صدور می تواند اقدام به دریافت گواهینامه HSE نماید.
مرجع صدور گواهینامه HSE کیست؟
مرجع صدور گواهینامه HSE-MS همان CB (های) صادر کننده گواهینامه ایزو هستند. ما توسط مقاله “گواهینامه ایزو چیست؟” به طور کامل در مورد نهادهای صادر کننده گواهینامه ایزو در ایران توضیح داده ایم. برای اطلاعات تکمیلی می توانید این مقاله را مطالعه کنید.
مرجع صدور گواهینامه HSE داخل ایران دو سطح اعتباری متفاوت دارند. بالاترین سطح اعتبار را نهادهایی دارند که توسط انجمن اعتباربخشی IAF و یا مرکز ملی تایید صلاحیت ایران (NACI) تایید شده اند. چنانچه مرجع صدور گواهینامه توسط IAF یا NACI تاییدیه صدور را دریافت کرده باشد اصطلاحاً گواهینامه HSE معتبر دریافت کرده اید.
دسته دوم که سطح اعتباری پایین تری دارند. اینها نهادهایی هستند که به صورت خصوصی اقدام به صدور گواهینامه اچ اس ای می نمایند. عموماً اعلام می شود از کانادا، آلمان، انگلیس، ASCB یا هر نهادی غیر IAF مرجع صدور تایید شده است. این مراجع گواهینامه هایی که صادر می کنند دارای کد استعلام می باشد و قابل استعلام هم هست.
برای دریافت گواهینامه HSE کجا مراجعه کنید؟
مهم نیست شرکت شما کدام استان ایران باشد. شرکت شما ممکن است در شیراز، اصفهان، تهران، سمنان، مشهد، تبریز یا هرجای ایران ثبت شده باشد. شما برای دریافت گواهی HSE به صورت اینترنتی می توانید مدارک و مستندات خود را ارسال کنید. ممکن است ممیزی جهت تایید الزامات استاندارد HSE به صورت آنلاین توسط مرجع صدور انجام شود.
هزینه اخذ گواهینامه HSE چقدر است؟
هزینه صدور گواهینامه HSE به موضوعات مختلفی بستگی دارد. اینکه سازمان شما بزرگ باشد یا کوچک، تعداد کارمندان شما، نوع فعالیت شما، تعداد سایت هایی که دارید و در نهایت اعتبار مرجع صدور گواهینامه. انتخاب مرجع صدور گواهینامه اچ اس ای و هزینه دریافت گواهینامه HSE مهمترین چالش متقاضیان است.
چنانچه مرجع صدور گواهی HSE شما تحت اعتبار NACI یا IAF باشد، شما باید هزینه بالاتری پرداخت کنید و اگر مرجع صدور غیر IAF باشد هزینه دریافت گواهینامه HSE خیلی بالا نیست.
هزینه های صدور گواهینامه HSE توسط مراجع مختلف در جدول زیر مکتوب شده است. لطفاً به جدول دقت کنید.
| مرجع صدور گواهینامه | سازمان اعتبار دهنده | انجمن تایید کننده | هزینه صدور |
| CB های تحت اعتبار ایران | مرکز ملی تایید صلاحیت ایران (NACI) | IAF | 10،000،000 تومان |
| CB های بین المللی | IAS امریکا | IAF | 200 دلار |
| CB های خصوصی | انگلیس-کانادا-آلمان-ایتالیا | ASCB-IAFCB | 800،000 الی 1،500،000 تومان |
مدت زمان صدور گواهینامه HSE چقدر است؟
مدت زمان دریافت گواهی HSE بستگی به هدف شما و نیاز شما به گواهینامه HSE دارد. اینکه نیاز به یک گواهینامه HSE معتبر دارید، یا اینکه نیاز به گواهینامه HSE دارید که فقط استعلام شود و برای مناقصات تایید گردد. مدت زمان اخذ گواهینامه اچ اس ای یکی از مهمترین موضوعات متقاضیان علی الخصوص برای پیمانکاران جهت ورود به مناقصه است. اهداف شما از اخذ گواهینامه HSE چیست؟
اگر نیاز به اجرای کلیه الزامات ایمنی، بهداشت و محیط زیستی دارید، مدت زمان پیاده سازی بستگی به اهداف شما از مستند سازی HSE، تعداد سایت های فعال، بزرگی یا کوچکی پروژه یا موارد دیگری دارد که باید بررسی گردد. ممکن است هدف از پیاده سازی دریافت گواهینامه HSE باشد. کارشناسان تیم فنی شرکت ایران گواه می توانند کلیه مستندات استاندارد HSE را در اختیار شما قرار دهند تا مدت زمان صدور گواهینامه HSE برای شما کاهش پیدا کند.
چنانچه برای حضور در مناقصه زمان اندکی دارید، شما می توانید توسط CB (های) خصوصی اقدام به اخذ گواهینامه اچ اس ای نمایید. صدور گواهینامه توسط نهادهای خصوصی غیر IAF حدود سه الی چهار روز کاری زمان بر بوده حتی ممکن است یک روزه گواهینامه صادر شود.
چه شرکت هایی گواهینامه HSE را صادر می کنند؟
نهادهای صادرکننده گواهینامه HSE بسیاری در ایران ثبت شده اند آنها همان مرجع صدور گواهینامه ایزو هستند که به نام CB در ایران فعالیت می کنند. تمامی شرکت ها ادعا می کنند گواهینامه اچ اس ای معتبر با کد استعلام معتبر صادر می کنند. اما ممکن است این فقط یک ادعا باشد. بنابراین شما باید اعتبارسنجی مراجع صدور را به دقت انجام دهید. برای نحوه اعتبارسنجی مرجع صدور گواهینامه HSE پیشنهاد می شود مقاله “اخذ گواهینامه ایزو” مراجعه کنید.
شرکت های بسیاری در ایران اقدام به صدور گواهینامه HSE می کنند. ممکن است این شرکت ها یا موسسات در تهران، سمنان، رشت، مازندران، مشهد، تبریز، اصفهان یا هر استان دیگری باشند. دقت کنید که آیا این شرکت ها برای صدور گواهینامه HSE معتبر هستند و توسط نهادهای معتبر همانند NACI ایران یا انجمن IAF تایید شده اند. مرجع معتبر صدور گواهینامه HSE باید حتماً توسط NACI ایران تایید شده باشد.
برای اعتبارسنجی و تشخیص معتبر بودن مرجع صدور می توانید با ما در ارتباط باشید.
مزایای اخذ گواهینامه HSE چیست؟
مزایای اجرای الزامات استاندارد HSE و اخذ گواهینامه اچ اس ای در وحله اول رعایت قوانین و مقررات کشور است.
هر کشوری دارای مجموعه ای از قوانین است که رفتار افراد و شرکت ها را کنترل می کند. این می تواند در قالب قانون عمومی یا مدنی در حوزه ایمنی، بهداشت، محیط زیست و کیفیت (HSE-MS) باشد. شرکت هایی که قوانین را رعایت نمی‌کنند اغلب در سمت اشتباه قانون قرار می‌گیرند و جریمه می‌شوند، یا از فعالیت منع می‌شوند.
از طریق پیاده سازی سیستم های مدیریت HSE، شرکت ها می‌توانند ضمن ارائه برنامه های خاص برای رفع الزامات قانونی، الزامات قانونی و مفاد خاص خود را شناسایی کنند. بنابراین اتخاذ یک سیستم مدیریت HSE به یک شرکت کمک می کند تا این تداخلات قانونی را از قبل پیش بینی کند و نصب اقدامات مربوطه را برای انطباق تسهیل کند.
دریافت گواهینامه HSE به شما کمک می کند تا بتوانید برای حضور در مناقصات داخلی حداکثر امتیاز را به دست آورید یا به راحتی وارد وندور لیست شرکت نفت شود. اما گرفتن گواهینامه HSE می تواند مزایای بیشتری برای شما داشته باشد که به 10 مزیت پیاده سازی الزامات استاندارد HSE و اخذ گواهی اچ اس ای می پردازیم.
بهبود عملکرد ایمنی، بهداشت و سلامت کارکنان
هیچ شکی وجود ندارد که اتخاذ یک رویکرد سیستماتیک برای مدیریت HSE و استفاده از یک سیستم خاص، مدیریت کسب و کار شما را آسان تر می‌کند. وجود یک سیستم مناسب استراتژی های مدیریت ایمنی و بهداشت شما را بسیار موثرتر می کند.
شما با اجرای سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت به تمامی کارمندان خود درک روشنی از نحوه رسیدگی به فعالیت های کلیدی می دهید، ممکن است گزارش یک حادثه باشد، پاسخ به ریسک های شناسایی شده محیط کار یا حل مشکل.
زمانی که هر کارگر پروتکل دقیقی را که باید رعایت کند روشن باشد و همه هر بار از یک رویکرد استفاده کنند، عملکرد ایمنی و بهداشت سازمان شما بهبود خواهد یافت. با وجود سیستم مدیریت HSE مناسب، سازمان شما نمای کلی روشنی از هر فعالیت مرتبط با ایمنی و بهداشتی که در محل شما اتفاق می افتد خواهد داشت. شما یک سوابق واضح و توافق شده از آنچه اتفاق افتاده، نحوه واکنش به آن و اقدامات بعدی انجام شده خواهید داشت.
کاهش هزینه های مرتبط با حوادث
بدون ایجاد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت (HSE) نظارت و ردیابی حوادث خیلی دشوار خواهد بود، به دلیل اینکه شما فرمولی برای کاهش خطرات ندارید. هربار که حادثه ای رخ می دهد شما در معرض عواقب آن قرار می گیرد. همانند:
- ادعای غرامت پرسنل که حق بیمه شما را افزایش می دهد.
- هزینه استخدام پرسنل و جایگزینی.
- و بیشتر.
اما هزینه های غیر مستقیم دیگری وجود دارد. مثا اینکه هر حادثه باعث می شود روحیه پرسنل شما تضعیف شود یا باعث از دست رفتن نیروی کار ماهر شما می شود.
بهبود روحیه کار تیمی
سازمان هایی که سیستم مدیریت HSE ندارند، ممکن است کارکنان را ببینند که به طور عمدی یا ناخواسته رفتار نا ایمن در کار انجام می‌دهند. بدون فرهنگ ایمنی مستحکم، کارمند ممکن است ایمنی خود یا دیگران را در معرض خطر قرار دهد.
با اجرای سیستم مدیریت HSE کارمندان احساس راحتی و امنیت بیشتری خواهند کرد زیرا آنها مجموعه ای از روش های ایمنی و بهداشت را در اختیار خواهند داشت. پس از تکمیل آموزش، آنها دستورالعمل های دقیقی را که باید در هر شرایطی رعایت کنند، می دانند و به آنها کمک می کند در حین کار اعتماد به نفس پیدا کنند.
بهبود کارایی کسب و کار
پیاده سازی الزامات استاندارد HSE یکی از بهترین راه ها برای بهبود کارایی کسب و کار شما است. اجرای الزامات سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت هزینه ها را کاهش می دهد. زیرا:
- تعداد نیروهایی که بیمار هستند را کاهش می دهد.
- تعداد کارگران موقتی شما را کاهش می دهد.
- حق بیمه شما را کمتر می کند.
- باعث افزایش روحیه کارکنان و نرخ بهره وری را افزایش می دهد.
- باعث کاهش هزینه های آموزش برای نیروی تازه استخدام شده می شود.
- باعث سرعت کار می شود.
بهبود تصویر عموم از شرکت شما و بهبود روابط عمومی
اجرای الزامات سیستم مدیریت ایمنی و سلامت باعث بهتر شده وجه عمومی شرکت شما بین کارمندان شما می شود. این ممکن است یک تبلیغات خود برای شما باشد. اینکه شما متعهد به اصول بهداشتی هستید و سلامت همینطور ایمنی پرسنل برای شما مهم است.
کاهش خسارت ها و کاهش هزینه های بیمه
چنانچه شما حوادث کمتری در محیط کاری خود تجربه کنید خسارت های کمتری باید پرداخت کنید و درگیر قوانین دولتی همانند دادسرا و بیمه نیستید. بنابراین یکی از مزایای پیاده سازی الزامات مدیریت HSE کاهش هزینه و خسارت به بیمه و کارمندان است.
حضور در مناقصات بیشتر
گرفتن گواهینامه HSE برای شرکت های پیمانکاری بسیار مهم است. شما با دریافت گواهی HSE تعهد خود را به بهداشت و سلامت کارکنان و حفظ محیط زیست نشان می دهید. بنابراین کارفرمایان بیشتری راغب می شوند با شما پروژه را پیش ببرند.
افزایش انطباق با مقررات
پیاده سازی سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت و حفظ محیط زیست نشان می دهد مقررات منطقه ای را رعایت می کنید و دستورالعمل های مربوطه را به درستی اجرا می کنید.
افزایش اعتماد به نفس بین کارکنان
اجرای دقیق سیستم مدیریت HSE باعث می شود کارمندان شما آزادانه و بدون استرس فعالیت های روزمره را انجام دهند. یک سیستم مدیریت جامع ایمنی کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که کارکنان شما در برابر طیف گسترده ای از تهدیدات و مشکلات بهداشتی محافظت می شوند، مانند:
- سقوط اجسام.
- صدمات حین انجام فعالیت روزمره.
- آسیب از فشار کاری مکرر.
- آسیب در برابر ارتعاشات و صدا.
- بیماری پوستی.
- بیماری مرتبط با آزبست.
- و بیشتر!
مسئولیت پذیری اجتماعی بین کارکنان
یک خط مشی مدیریت HSE نشان می دهد که شما برای رفاه فیزیکی، اجتماعی و روانی کارکنان خود ارزش قائل هستید و به شما کمک می کند تا تصویر عمومی خود را بسازید. بنابراین پرسنل شما متعهد به مسئولیت اجتماعی که در قبال سلامت و ایمنی خود دارند، می شوند.
پرسش های متداول
استاندارد HSE چیست؟
استاندارد HSE چیست؟ HSE مخفف سه کلمه H (Health)، S مخفف (Safety) و E مخفف (Environment) یعنی بهداشت، ایمنی و محیط زیست است.
مرجع صدور گواهینامه HSE کیست؟
نهادهای صادرکننده گواهینامه HSE بسیاری در ایران ثبت شده اند آنها همان مرجع صدور گواهینامه ایزو هستند که به نام CB در ایران فعالیت می کنند. تمامی شرکت ها ادعا می کنند گواهینامه اچ اس ای معتبر با کد استعلام معتبر صادر می کنند. اما ممکن است این فقط یک ادعا باشد. بنابراین شما باید اعتبارسنجی مراجع صدور را به دقت انجام دهید. برای نحوه اعتبارسنجی مرجع صدور گواهینامه HSE پیشنهاد می شود مقاله “گواهینامه ایزو چیست؟” را مطالعه کنید.
سلام . برای دریافت گواهی hse چه شرایط ومدارک لازم داره برای گرفتن گواهی . ممنون سپاس
ممنون میشم برای دریافت گواهی hse راهنمایی کنید وفعالیت کاری من در مشهد میباشد وداری شرکت ثبتی در سال ۶۷ هستم وبرای شرکت در مناقصات گواهی داشته باشم . سپاس