استاندارد ایزو 9241 مربوط به ارگونومی تعامل انسان-سیستم، بخش 210 طراحی انسان محور برای سیستمهای تعاملی است.
مقدمه
ISO 9241-210:2010 مقررات و توصیههایی را برای اصول و فعالیتهای طراحی انسان محور برای سیستمهای تعاملی مبتنی بر کامپیوتر در طول چرخه عمر آنها ارائه میدهد. این اسناد برای استفاده توسط افرادی که فرآیند طراحی را مدیریت میکنند تهیه شده است و به این مسئله میپردازد که چگونه مؤلفههای سختافزار و نرمافزار سیستمهای تعاملی میتوانند تعامل انسان-سیستم را بهبود بخشند.
استاندارد ایزو 9241، یک استاندارد بینالمللی ارائه شده توسط سازمان بینالمللی استاندارد سازی (ISO) است که به تدوین اصول ارگونومی در طراحی تعامل انسان و سیستم میپردازد. هدف اصلی این استاندارد ارتقاء کیفیت تعامل بین انسان و سیستمهای مختلف است.
سابقه و تاریخچه
استاندارد ISO 9241-210 از دهه 1990 میلادی توسط گروههای کاری و تخصصی در زمینه ارگونومی توسعه یافته است و تا به امروز به عنوان یک راهنمای کاربر محور در طراحی و توسعه سیستمها و نرمافزارها شناخته میشود.
مفاهیم اصلی استاندارد ایزو 9241
استاندارد 9241 شامل اصول و راهنماییهای مهمی است که در طراحی تعامل انسان و سیستم باید رعایت شوند. این اصول شامل موارد زیر هستند:
- تعامل انسان و سیستم: استاندارد تاکید میکند که طراحی سیستمها باید به گونهای باشد که انسانها به راحتی و با بهرهوری بالا توانایی ارتباط و تعامل با آنها را داشته باشند.
- شناخت انسانی در طراحی: استفاده از دانش شناختی در طراحی سیستمها به معنای درک عمیق از نیازها و تواناییهای انسانها در فرآیند طراحی است.
- تعامل کاربر محور: این استاندارد به تعامل کاربر محور تأکید دارد، به طوری که کاربران بتوانند به راحتی و با لذت از سیستم استفاده کنند.
کاربردهای استاندارد ایزو 9241
استاندارد ایزو 9241-210 در صنایع مختلف به کار میرود، از جمله:
- صنعت فناوری اطلاعات: این استاندارد در طراحی رابطهای کاربری نرمافزارها و وبسایتها مورد استفاده قرار میگیرد تا تجربه کاربری بهتری فراهم شود.
- صنعت خودروسازی: در طراحی داشبوردها و نمایشگرهای خودروها، استاندارد ایزو 9241-210 به کار میرود تا انسانها به راحتی از این سیستمها استفاده کنند.
- صنعت بهداشت و پزشکی: در طراحی دستگاههای پزشکی و نرمافزارهای پزشکی، این استاندارد برای افزایش ایمنی و کارایی محصولات به کار میرود.
مزایا
از جمله مزایا و بهرهوریهای به دست آمده از اجرای استاندارد ایزو 9241-210 میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارتقاء تجربه کاربری یا UX (User Experience): این استاندارد باعث میشود که کاربران به راحتی و با لذت بیشتری از سیستمها استفاده کنند.
- کاهش خطاها و خطرات: طراحی بر اساس اصول این استاندارد باعث میشود که خطاها و خطرات مرتبط با تعامل انسان و سیستم کاهش یابند.
استاندارد ایزو 9241-210 همواره توسط سازمان جهانی استاندارد برای بهروزرسانی اصول و راهنماییها به کار میرود تا با پیشرفت تکنولوژی و نیازهای انسانی همگام باشد.
چالش های پیاده سازی
اجرای موفق استاندارد ایزو 9241-210 ممکن است با چالشهایی همراه باشد. به عنوان مثال، تعامل چندگانه بین انسان و سیستم و نقش استانداردهای دیگر در طراحی از مسائلی هستند که نیاز به مدیریت دارند. این استاندارد برای مدیریت این چالشها راه کارهایی توسعهیافته ارائه میدهد که به طراحان و مهندسان کمک میکند بهبودهای خاصی در طراحی سیستمها اعمال کنند.
سخن پایانی
استفاده گسترده از استاندارد ایزو 9241-210 به بهبود کیفیت محصولات و خدمات کمک کرده و اقتصاد و جامعه را تقویت میکند. این استاندارد به بهرهوری و افزایش تعامل مثبت در جوامع کمک میکند. برای اجرای موفق ایزو 9241-210، باید مواردی نظیر تعامل چندگانه بین انسان و سیستم و رابطه با سایر استانداردها را در نظر گرفت.
در نهایت، استاندارد ISO 9241-210 بهعنوان یک ابزار قدرتمند در بهبود تعامل انسان و سیستم از اهمیت بسیاری برخوردار است و به طراحان و توسعهدهندگان کمک میکند تا محصولاتی با کیفیت بسیار بالا ارائه دهند که با نیازها و تواناییهای انسانها در یک راستا باشد.
سوالات متداول
در مورد استاندارد ISO 9241-210 چند سوال متداول وجود دارد:
1. ایزو 9241 چیست؟
ایزو 9241-210 یک استاندارد بینالمللی در زمینه ارگونومی تعامل انسان و سیستم است. این استاندارد به بهبود تجربه کاربری، کاهش خطاها و بهرهوری بیشتر در تعامل انسان و سیستم کمک میکند.
2. این استاندارد در چه زمینهای کاربرد دارد؟
ISO 9241 در صنعت فناوری اطلاعات، صنعت خودروسازی و بسیاری از صنایع دیگر که با کامپیوتر سر و کار دارند، به کار میرود و ارتقاء تجربه کاربری و کاهش خطاها و خطرات از جمله مزایای این استاندارد هستند.
3. چگونه میتوان از این استاندارد بهرهبرد؟
برای استفاده از این استاندارد، طراحان و توسعهدهندگان باید اصول و راهنماییهای آن را در طراحی سیستمها رعایت کنند. اگر ایزو 9241-210 به درستی پیادهسازی شود میتواند به بهبود جامعه و اقتصاد کمک کند و تعامل انسان و سیستم را بهبود بخشد.
اگر سوالات بیشتری در مورد این استاندارد دارید، لطفاً در بخش نظرات آن را با ما به اشتراک بگذارید.
مرکز مشاوره ایران گواه یکی از معتبرترین مراجع جهت اخذ گواهینامه های بین المللی ایزو است. برای دریافت گواهینامه های ایزو معتبر با ما در تماس باشید.
تماس: 46134156-021