MIS یا سیستم های اطلاعات مدیریت چیست
MIS مخفف Management Information Systems است. هدف از ایجاد سیستم اطلاعات مدیریت (M.I.S) جمع آوری، ذخیره و تجزیه و تحلیل داده ها برای تولید اطلاعات مفید برای تصمیم گیری مدیریت است.
MIS یا سیستم های اطلاعات مدیریت بخش کنترل سخت افزار و سیستم های نرم افزاری است که برای تصمیم گیری های حیاتی تجاری در یک شرکت استفاده می‌شود. شاید برای شما سوال باشد “هدف MIS چیست؟“
سیستم اطلاعات مدیریت (MIS): این نوع سیستم برای جمع آوری، ذخیره و تجزیه و تحلیل داده ها برای تولید اطلاعات مفید برای تصمیم گیری مدیریت استفاده می شود. سیستم پشتیبانی تصمیم (DSS): این نوع سیستم برای ارائه پشتیبانی به موقع و خاص تصمیم گیری از مدیران استفاده می شود.
تیم فنی ما توسط این مقاله به کلیات موضوع استاندارد MIS، انواع سیستم اطلاعات مدیریت و نحوه اخذ گواهینامه MIS می پردازد. پس تا انتهای مقاله با ما همراه شوید.
تاریخچه سیستم اطلاعات مدیریت (MIS)
بخش MIS در اصل کل فناوری اطلاعات بود. از دهه 1960 تا اوایل دهه 1980، شاغلین و مدارس بازرگانی به جای IT به MIS مراجعه می کردند. در روزهای اولیه، نقش اصلی محاسبات سازمانی کمک به مدیر عامل و مدیر مالی در زمینه مدیریت سیستم های اطلاعاتی برای چند کار کلیدی کسب و کار، مانند ثبت سفارش، حسابداری و بودجه بود. هیچ برنامه کاربردی سازمانی وجود نداشت. برنامه نویسان برای انجام این توابع معمولاً روی یک پردازنده مرکزی به سختی کد می نوشتند.
این سیستم ها برای کسب و کار حیاتی بودند، به این معنی که اگر یک کسب و کار مجبور به بازگشت به حسابداری دستی شود، شکست می خورد. اگر سیستم های اطلاعات مدیریت شکست می خورد، کسب و کار در خطر بود. CFO بر MIS نظارت می کرد و اطمینان حاصل می کرد که توسعه دهندگان و مدیران آنچه حسابداری مورد نیاز دارد را ارائه می دهند.
در دهه 1980، با ظهور رایانه های شخصی که صفحات گسترده را اجرا می کردند، دامنه مسئولیت های محاسبات شروع به تغییر کرد. صفحات گسترده شخصی، فرآیندهای حیاتی کسب و کار را از حوزه مدیریت بالاتر خارج کرد. MIS برای سرویس دهی به طیف وسیع تری از کاربران و استقرار برنامه های نرم افزاری خارجی و همچنین داخلی نیاز داشت. نام بخش تغییر کرد تا این مجموعه جدید از مشتریان داخلی را منعکس کند و به سیستم های اطلاعاتی (IS) تبدیل شد. بخش سیستم های اطلاعات مدیریت به یکی از بخش‌های حیاتی در بخش کلی IS تبدیل شد.
سیستم های اطلاعات مدیریت چگونه کار می کند؟
علاوه بر خدمت به عنوان یک بخش در یک شرکت، MIS به نرم افزار رایانه ای اشاره دارد که برای ذخیره، سازماندهی و تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده می شود. سیستم های اطلاعات مدیریت برای ردیابی فروش، موجودی، تجهیزات و اطلاعات تجاری مرتبط استفاده می شود. در گذشته، سیستم های اطلاعات مدیریت بر روی رایانه های بزرگ اجرا می شدند. با تکامل سیستم های محاسباتی، MIS روی سیستم های کلاینت یا سرور اجرا شد. امروزه، معمول است که MIS در ابر یا در یک ابر هیبریدی اجرا شود.
انواع MIS
چهار نوع MIS عبارتند از:
- سیستم پردازش تراکنش (TPS)، که معاملات معمول مرتبط با یک کسب و کار را پردازش می کند. تراکنش های نمونه شامل پردازش حقوق و دستمزد، پردازش سفارش، مانند تجارت الکترونیک، و صورت حساب است.
- سیستم‌های پشتیبانی مدیریت (MSS)، که داده‌ها را ذخیره و سازماندهی می‌کند و به کاربران نهایی امکان می‌دهد تا گزارش ها و تجزیه و تحلیل داده ها را برای رفع نیازهای تجاری و اطلاع رسانی برنامه ریزی تولید کنند. انبار داده نمونه ای از سیستم پشتیبانی مدیریت است.
- سیستم های پشتیبانی تصمیم (DSS)، که داده های کسب و کار را برای کمک به مدیران در تصمیم گیری تجزیه و تحلیل می کند. به عنوان مثال، یک DSS می تواند ارقام درآمد را بر اساس مفروضات فروش محصول جدید پیش بینی کند.
- سیستم های خبره، که با استفاده از هوش مصنوعی (AI) برای شبیه سازی دانش تخصصی یک انسان در یک زمینه خاص، بینش و مشاوره را در اختیار مدیران قرار می دهد.
MIS در مقایسه با مدیریت IT
در دهه 1990، ظهور برنامه های کاربردی سازمانی مجموعه جدیدی از وظایف IS را به همراه داشت. شرکت ها با ارائه خدمات بهتر به مصرف کننده نسبت به رقبا، از طریق ترکیب مناسبی از برنامه های کاربردی سازمانی و برنامه های داخلی موفق شدند. این برنامه ها طیف وسیع تری از عملکردها را نسبت به بخش اصلی MIS انجام می دهند که شامل:
ثبت سفارش، حسابداری و بودجه بندی، اما همچنین برنامه ریزی منابع سازمانی، مدیریت زنجیره تامین و اتوماسیون نیروی فروش. بسیاری از این وظایف صرفاً متعلق به بخش IS نبودند – فروشندگان خارجی، برون سپاری ها و بخش های محاسباتی خط کسب و کار همگی ادعای سهمی از محاسبات سازمانی داشتند.
سیستم های اطلاعات بیشتر به یک مدیر استراتژیک نرم افزار و فناوری های سخت افزاری زیربنایی در معماری سازمان تبدیل شدند و کمتر به یک نهاد مرکزی کنترل‌کننده تبدیل شدند. دوباره، نام تغییر کرد تا نقش جدید را منعکس کند: فناوری اطلاعات، یا IT، به جای IS. مجدداً، بخش اصلی MIS به بخش کوچکتری از کل تبدیل شد.
امروزه اصطلاح سیستم های اطلاعات مدیریت به طور گسترده در زمینه های مختلف استفاده می شود. این موارد شامل، اما محدود به موارد زیر نیست:
- سیستم های پشتیبانی تصمیم
- برنامه های کاربردی مدیریت منابع و افراد
- مدیریت پروژه
- برنامه های بازیابی پایگاه داده
اگرچه مرزهای بین MIS و مدیریت فناوری اطلاعات در طول سال ها مبهم شده اند، معمولاً MIS هنوز هم سیستم هایی را پوشش می‌دهد که برای توانایی شرکت برای بقای حیاتی هستند، از جمله حسابداری و ثبت سفارش. مدیریت ارشد باید اهمیت MIS را در زمینه درآمد سازمانی درک کند.
در بسیاری از مشاغل، MIS نرم‌افزار و سخت افزار قدیمی را مدیریت می‌کند که توسط برنامه نویسانی که مدت هاست بازنشسته شده‌اند، کدگذاری شده‌اند و هیچ سندی برای سیستم ها باقی نگذاشته اند. این به همان اندازه نقش مدیریت فناوری اطلاعات و هماهنگی تجاری است. شرکت این سیستم ها را فقط با دقت و با درک بالا از خطرات موجود ارتقا می دهد یا مدرن می کند. بنابراین، اهمیت MIS، و افرادی که از آن حمایت می‌کنند و ویژگی های آن را می‌دانند، همچنان بالا باقی می ماند، حتی اگر بخشی از IT سازمانی باشد که کمی مورد بحث قرار گرفته است.
اهمیت سیستم های اطلاعات مدیریت
سیستم های اطلاعات مدیریت، هم بخش و هم سیستم نرم افزاری، می تواند به شرکت ها کمک کند تا مزیت رقابتی کسب کنند. داده های مدیریت شده توسط یک سیستم MIS می تواند به مدیران کمک کند تا تصمیمات بهتری در رابطه با فروش، تولید، تخصیص منابع و موارد دیگر اتخاذ کنند. هم بخش MIS و هم سیستم های نرم افزاری به سازمان ها کمک می‌کنند تا بهره وری را افزایش دهند و به کارگران این امکان را می‌دهند که زمان بیشتری را برای کارهای سازنده صرف کنند.
بخش سیستم های اطلاعات مدیریت نقش مهمی در ارائه این خدمات پشتیبانی در یک سازمان ایفا می کند:
- حاکمیت، که شامل سیستم ها و کنترل هایی بر استفاده کارکنان از سیستم های محاسباتی است. این بخش MIS قوانینی را در مورد چگونگی (و اینکه آیا) کارکنان می توانند به فناوری ها و زیرساخت شبکه شرکت دسترسی داشته باشند، تعریف، مدیریت و اجرا می کند. MIS مسئول امنیت فناوری اطلاعات و همچنین اجرای کدهای رفتاری مربوط به استفاده از سیستم های رایانه ای است.
- زیرساخت، که به سیستم های فناوری اشاره دارد که از عملکرد روزانه کسب‌وکار پشتیبانی می‌کنند، مانند تلفن ها، رایانه های رومیزی یا لپ تاپ، سرور ها، نرم افزارهای کاربردی و رایانش ابری. بخش MIS خدمات پشتیبانی داخلی و خدمات پشتیبانی، کمک به کارکنان و عیب یابی مسائل مربوط به زیرساخت را ارائه می دهد.
- مدیریت داده، که شامل تهیه و مدیریت سیستم هایی است که کارکنان را قادر می‌سازد به داده های حیاتی کسب‌وکار دسترسی پیدا کرده و به روزرسانی کنند. بخش MIS مسئول اطمینان از در دسترس بودن و امنیت سیستم های مدیریت داده است.
مشاغل سیستم های اطلاعات مدیریت
شرح وظایف سیستم های اطلاعات مدیریت احتمالاً شامل مفاهیم و وظایف مالی در کنار وظایف مدیریت فناوری اطلاعات است. نقش ها و مسئولیت ها شامل مدیریت شبکه و سیستم‌های کامپیوتری، تجزیه و تحلیل سیستم های تجاری، یکپارچه سازی داده ها، و آماده سازی انطباق و حسابرسی، و همچنین مهارت های نرمی مانند ارتباط دهنده بودن که می‌تواند با واحدهای تجاری متکی به MIS باشد، می‌شود.
حرفه سیستم های اطلاعات مدیریت می تواند مستلزم ارزیابی برنامه های کاربردی تجاری و انتخاب آنهایی باشد که به شرکت در دستیابی به فروش، بازاریابی یا اهداف مرتبط کمک می کند. به نوبه خود، بخش سیستم های اطلاعات مدیریت سپس این برنامه ها را در طول چرخه عمر خود مستقر و مدیریت می کند.
مشاغل سیستم های اطلاعات مدیریت ممکن است به یک مدرک در علوم کامپیوتر یا سیستم های اطلاعات مدیریت نیاز داشته باشند. داوطلب باید بتواند فروشندگان IT و نرم افزار را مدیریت کند و سیستم ها و برنامه های کامپیوتری را عیب یابی و بهینه کند. علاوه بر این، آنها باید بتوانند معیارهای مربوط به اینکه برنامه چگونه به طور موثر از اهداف تجاری پشتیبانی می کند، را ردیابی کنند. شغل سیستم های اطلاعات مدیریت مستلزم برنامه ریزی و تجزیه و تحلیل گسترده برای پروژه های در مقیاس بزرگ و حیاتی است و ممکن است به تجربه یا تحصیلات مالی و اقتصادی نیاز داشته باشد.
آیا MIS یک استاندارد تدوین شده توسط سازمان ایزو است؟
خیر. MIS توسط سازمان بین المللی ISO تدوین نشده است، پس بنابراین استاندارد سازمان ایزو نیست.
برخی از متقاضیان فکر می کنند استاندارد MIS استاندارد تدوین شده کمیته فنی سازمان ایزو است در حالی که این استاندارد توسط انجمن CFO تدوین و منتشر شده است. اما نهادهای صادر کننده گواهینامه ایزو در ایران گواهینامه MIS را به صورت نان-اکریدیت صادر می کنند.
مرجع صدور گواهینامه MIS در ایران کیست؟
CB هایی که اقدام به صدور گواهینامه ایزو می کنند، گواهی MIS را به درخواست مشتری به صورت نان-اکریدیت صادر می کنند. نان اکریدیت یعنی اینکه CB مرجع معتبر برای صدور گواهینامه MIS نیست ولی به دلیل اینکه مرجع معتبری برای حسابرسی و صدور استاندارد MIS در ایران تعریف نشده، CB ها این گواهی را صادر می کنند.
گواهینامه MIS صادر شده توسط CB ها دارای کد استعلام و قابلیت رهیگیری را دارد. لذا شرکت های درخواست کننده جهت ورود به مناقصات یا ارتقاء رتبه پیمانکاری می توانند اقدام به اخذ گواهینامه MIS نمایند. مجموعه ایران گواه می تواند گواهینامه MIS را با هزینه کم و مدت زمان کوتاه برای شما دریافت نماید.
پرسش های متداول
MIS (سیستم اطلاعات مدیریت) چیست؟
سیستم اطلاعات مدیریت (MIS): این نوع سیستم برای جمع آوری، ذخیره و تجزیه و تحلیل داده ها برای تولید اطلاعات مفید برای تصمیم گیری مدیریت استفاده می شود. سیستم پشتیبانی تصمیم (DSS): این نوع سیستم برای ارائه پشتیبانی به موقع و خاص تصمیم گیری از مدیران استفاده می شود.
انواع استاندارد MIS چیست؟
سیستم پردازش تراکنش (TPS)، که معاملات معمول مرتبط با یک کسب و کار را پردازش می کند. تراکنش های نمونه شامل پردازش حقوق و دستمزد، پردازش سفارش، مانند تجارت الکترونیک، و صورت حساب است.
سیستم‌های پشتیبانی مدیریت (MSS)، که داده‌ها را ذخیره و سازماندهی می‌کند و به کاربران نهایی امکان می‌دهد تا گزارش ها و تجزیه و تحلیل داده ها را برای رفع نیازهای تجاری و اطلاع رسانی برنامه ریزی تولید کنند. انبار داده نمونه ای از سیستم پشتیبانی مدیریت است.
سیستم های پشتیبانی تصمیم (DSS)، که داده های کسب و کار را برای کمک به مدیران در تصمیم گیری تجزیه و تحلیل می کند. به عنوان مثال، یک DSS می تواند ارقام درآمد را بر اساس مفروضات فروش محصول جدید پیش بینی کند.
سیستم های خبره، که با استفاده از هوش مصنوعی (AI) برای شبیه سازی دانش تخصصی یک انسان در یک زمینه خاص، بینش و مشاوره را در اختیار مدیران قرار می دهد.
