استاندارد ایزو 18602: بهینه سازی سیستم بسته بندی
استاندارد ایزو 18602 (بسته بندی و محیط زیست – بهینه سازی سیستم بسته بندی) الزامات و رویکردهایی را ارائه می‌دهد تا بسته‌بندی محصولات را ارزیابی کرده و اطمینان حاصل شود که آنها بهینه و متناسب با وزن یا حجم استاندارد محتوا طراحی شده‌اند. این استاندارد یکی از راهکارهای مهم برای کاهش تأثیر بسته‌بندی بر محیط‌زیست است.
همچنین، ایزو ۱۸۶۰۲ متدها و رویکردهایی برای کاهش آثار زیست‌محیطی و تعیین میزان چهار فلز سنگین (سرب، کادمیوم، جیوه، کروم شش ظرفیتی) در بسته‌بندی فراهم می‌کند.
تأثیر بسته‌بندی بر تصمیمات خریداران نیز نباید نادیده گرفته شود. تقریباً ۵۲٪ از مردم در سراسر جهان تصمیمات خرید خود را بر اساس بسته‌بندی محصولات می‌گیرند.
اهمیت بهبود بسته‌بندی
بسته‌بندی یک مهمترین عامل است که یک محصول را از دیگران متمایز می‌کند و ابزار اساسی برای برقراری ارتباط با مشتریان به‌شمار می‌آید. بهینه‌سازی بسته‌بندی به عنوان یک ابزار کلیدی در اینجا تلقی می‌شود و تأثیر بزرگی در شناخت و تعامل مشتری با برند دارد.
بسیاری از پسماندها از طریق بسته‌بندی به محیط‌زیست وارد می‌شوند و بعضاً غیر قابل تجزیه هستند و به محیط زیست تهدید می‌کنند. استاندارد ایزو ۱۸۶۰۲ ما را در جهت کاهش این آلودگی‌های محیطی هنگام بسته‌بندی محصولات هدایت می‌کند.
دامنه کاربرد استاندارد ایزو 18602
مهم است که توجه داشته باشیم که فرایندهای طراحی بسته‌بندی تنها یک جزء از استاندارد ایزو ۱۸۶۰۲:۲۰۱۳ نیستند. هدف این استاندارد بین‌المللی به کمک کنترل کیفیت بسته‌بندی کارآمد با استفاده از مواد مناسب است. بهینه‌سازی بسته‌بندی ممکن است شامل افزایش وزن یا حجم بسته‌بندی به منظور کاهش ضایعات کالا باشد.
اهمیت استاندارد ایزو ۱۸۶۰۲
بسته‌بندی تقریباً در هر صنعت و بخشی از زنجیره تأمین نقش مهمی دارد. بسته‌بندی مناسب برای حفظ امنیت محصول و کاهش تأثیرات مخرب بر محیط‌زیست ضروری است. بهینه‌سازی بسته‌بندی به دست‌آوردن یک جامعه پایدار کمک می‌کند.
مزایای استاندارد ایزو ۱۸۶۰۲
انتخاب مواد مناسب برای بسته‌بندی محصول می‌تواند تأثیر بسزایی بر موفقیت محصول شما در بازار داشته باشد. برخی از مزایای بسته‌بندی عبارتند از:
- برآوردن نیازها و انتظارات مصرف‌کنندگان برای حفاظت از کالاها، ایمنی، جابه‌جایی و اطلاعات؛
- استفاده بهینه از منابع و محدودکردن اثرات زیست‌محیطی؛
- صرفه‌جویی در هزینه‌های توزیع و بازرگانی کالا.
اهداف استاندارد ایزو ۱۸۶۰۲
ارزیابی زیست‌محیطی بسته‌بندی می‌تواند شامل سیستم تولید و توزیع، هدررفت مواد و کالاهای بسته‌بندی، سیستم‌های جمع‌آوری مربوطه و همچنین عملیات بازیابی یا دفع باشد. این گروه از استانداردهای ISO، مجموعه‌ای از رویه‌ها را ارائه می‌دهند و اهدافی را دنبال می‌کنند. برخی از این اهداف عبارتند از:
- کاهش اثرات زیست‌محیطی؛
- حمایت از نوآوری در بسته‌بندی محصولات؛
- اجتناب از محدودیت‌های بی‌مورد در استفاده از بسته‌بندی؛
- نگهداری و حفاظت از کالا هنگام جابه‌جایی.
به‌طور کلی، بسته‌بندی بهینه به‌گونه‌ای طراحی می‌شود که مزایایی برای کاربران، تولیدکنندگان و محیط‌زیست فراهم کند. نقش اصلی بسته‌بندی در جلوگیری از صدمه دیدن یا گم‌شدن کالا با کم‌ترین آسیب به محیط‌زیست است. استاندارد ایزو ۱۸۶۰۲ اثرات زیست‌محیطی بسته‌بندی را در طول چرخه عمر آن پوشش می‌دهد. این استاندارد به تعیین اینکه آیا بسته‌بندی انتخاب شده بهینه است یا نیاز به اصلاح دارد تا اطمینان حاصل شود که می‌توان آن را دوباره استفاده یا بازیافت کرد کمک می‌کند.
بررسی اثرات زیست‌محیطی بسته‌بندی در استاندارد ایزو ۱۸۶۰۲
بسته‌بندی محصولات شما در بهبود برندسازی، افزایش آگاهی مخاطب از برند شما، محافظت از محصول و ارائه تصویر مناسب از شرکت مؤثر است. با توجه به اینکه انتخاب مواد قابل بازیافت برای بسته‌بندی محصولات اهمیت روزافزونی پیدا کرده است، توجه به بازیافت‌پذیر بودن بسته‌بندی‌ها در جذب مشتریان اهمیت زیادی دارد؛ زیرا امروزه اغلب مصرف‌کنندگان برای تعهد به یک برند به شیوه‌های تجاری پایدار و سازگار با محیط‌زیست آن توجه می‌کنند.
استانداردهای سری ایزو 18600
در ماه می ۲۰۱۲، سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) قوانین جدیدی را در زمینه بسته‌بندی و اثرات زیست‌محیطی تصویب کرد. یکی از کمیته‌های فرعی ISO تصمیم به توسعه استانداردهای مرتبط با بسته‌بندی و کاهش تأثیرات زیست‌محیطی آن گرفت. هدف اصلی این تلاش بود که یک چارچوب مشترک از الزامات برای کاهش تأثیرات زباله‌های بسته‌بندی به تأمین‌کنندگان بسته‌بندی، صاحبان برند، و توزیع‌کنندگان ارائه دهد.
به همین دلیل، شش استاندارد جدید به همراه استانداردهای مطابق با استانداردهای اروپایی CEN منتشر شدند:
- ISO 18601: استاندارد عمومی برای بهینه‌سازی بسته‌بندی.
- ISO 18602: سیستم بهینه‌سازی بسته‌بندی به‌منظور کاهش فلزات سنگین و آلاینده‌های خطرناک.
- ISO 18603: استفاده مجدد از بسته‌بندی.
- ISO 18604: بازیابی مواد بسته‌بندی.
- ISO 18605: ارزش‌گذاری بسته‌بندی با بازیافت انرژی.
- ISO 18606: ارزش‌گذاری بسته‌بندی با بازیافت اکولوژیکی.
این مقررات مستقیماً بر تمام بسته‌بندی‌های تجاری، صنعتی یا خانگی تأثیر می‌گذارند و راهنمایی‌هایی را برای مراعات مسائل زیست‌محیطی در توسعه سیستم بسته‌بندی ارائه می‌کنند.
مهمترین استانداردهای این مجموعه، استانداردهای ISO 18602 و ISO 18604 در صنعت بسته‌بندی به‌عنوان استانداردهای کاربردی تلقی می‌شوند. ISO 18602 یک چک‌لیست ایجاد می‌کند تا از مطابقت بسته‌بندی با میزان مناسبی از مواد و دستورالعمل‌های استاندارد اطمینان حاصل شود. همچنین، ISO 18604 به بررسی کامل مواد اصلی بسته‌بندی و عواملی که می‌توانند در جمع‌آوری و بازیافت مشکل‌ساز باشند، می‌پردازد.
سخن پایانی
در کل، استانداردهای جدید مجموعه ایزو ۱۸۶۰۰ یک چارچوب جهانی داوطلبانه اما معترفانه شناخته شده را برای تضمین کیفیت بسته‌بندی با تأثیرات زیست‌محیطی کمتر ارائه می‌دهند. هدف این استانداردها هماهنگ کردن قوانین موجود در زمینه بسته‌بندی و محیط‌زیست است تا مانعی برای معرفی محصولات جدید به بازارهای جهانی نشوند. هرچند این استانداردها نیاز به گواهینامه ندارند، اما اگر یک شرکت قصد دارد آنها را پیاده‌سازی کند، باید نشان دهد که اقدامات مناسبی را برای رعایت تمامی الزامات انجام داده است.
